|
NAM TRUNG TẠP
NGÂM
(Tập 02)
Dương Anh Sơn
Chuyển Lục Bát
|
Bài 23:
TẠP NGÂM
雜吟
Bạch vân sơ khởi Lệ Giang thành,
白雲初起麗江城
Thử khí tài thu, thiên khí thanh.
暑氣纔收天氣清
Thành ngoại sơn sơn giai mộ sắc,
城外山山皆暮色
Giang đầu thụ thụ các thu thanh.
江頭樹樹各秋聲
Tha hương bạch phát lăo bất tử,
他鄉白髮老不死
Tạc tuế hoàng hoa kim cánh sinh.
昨歲黄花今更生
Vị ngă Hồng Sơn tạ tùng thạch,
為我鴻山謝松石
Tái vô diện mục kiến đồng minh.
再無面目見同盟
TẠM CHUYỂN LỤC BÁT:
TẠP NGÂM
Lệ-Giang mây trắng giăng thành,
Nóng vừa giảm bớt, khí lành mát thay!
Núi chiều thành ngoại sắc bày,
Đầu sông thu đến hàng cây xạc xào.
Quê người không chết bạc đầu,
Hoa vàng năm ngoái nay màu lại tươi.
Non Hồng tùng đá tạ người,
Mặt nào c̣n gặp thề bồi cùng nhau!
DỊCH NGHĨA:
Mây trắng bắt đầu giăng trên thành Lệ Giang. Hơi nóng vừa giảm
bớt, khí trời đă mát trong. Các ngọn núi phía ngoài đều đă
nhuốm sắc chiều. Những hàng cây ở đầu sông đều có tiếng thu ŕ
rào. Nơi quê người, mái tóc đă bạc, tuổi già đă đến mà vẫn
chưa chết. Hoa cúc vàng năm ngoái nay lại ra hoa rồi. Hăy v́
ta mà tạ lỗi với cây tùng, ḥn đá trên núi Hồng. Không c̣n mặt
nào để gặp các người đă thề bồi cùng ta.
CHÚ THÍCH:
|
麗江城 |
Lệ Giang thành: |
chỉ bức tường thành cũ bên sông Nhật Lệ của Lũy Thầy do Đào Duy
Từ xây dọc bờ sông chạy lên núi Đâu Mâu, c̣n gọi là Lũy Trường
Dục. |
纔 |
tài: |
vừa mới rồi. |
收 |
thu:
|
xem chú thích bài 21/NTTN. |
昨歲 |
tạc
tuế: |
năm ngoái, năm vừa qua. |
再無面目 |
tái vô diện mục: |
không
c̣n mặt nào để gặp lại. |
|
|
|
Bài 24:
ĐIỆU KHUYỂN
悼犬
Tuấn mă bất lăo tử,
駿馬不老死
Liệt nữ vô thiện chung.
烈女無善終
Phàm sinh phụ ḱ khí,
凡生負奇氣
Thiên địa phi sở dung.
天地非所容
Niệm nhĩ thuộc thổ súc,
念爾屬土畜
Dữ nhân mao cốt đồng.
與人毛骨同
Tham tiến bất tri chỉ,
貪進不知止
Vẫn thân hàn sơn trung.
隕身寒山中
Vẫn thân vật thán uyển,
隕身勿嘆惋
Sổ thí vô toàn công.
數試無全功
TẠM CHUYỂN LỤC BÁT:
TIẾC THƯƠNG CON CHÓ
Ngựa hay sẽ chẳng chết già,
Chết không êm ả đàn bà nghĩa trung.
Sinh ra khí phách khác thường,
Đất trời đă chẳng bao dung được rồi.
Nghĩ mày thuộc loại thú nuôi,
Giống nhau cùng với con người xương lông.
Cứ ham tiến tới chẳng dừng,
Trong vùng lạnh giá bỏ thân núi ngàn.
Bỏ thân đau đớn chớ than,
Liều ḿnh chẳng được việc vàng nào đâu!
DỊCH NGHĨA:
Con ngựa giỏi và cao to không chết già. Những người đàn bà
nghĩa dũng không chết an lành, êm ả. Phàm những ai sinh ra cậy
vào khí phách khác thường, trời đất sẽ không bao dung, chịu
đựng được. Nghĩ mày thuộc loài vật nuôi trong đất nhà, xương
và lông cùng loại với con người. Mày ham thích tiến tới mà
không dừng lại. Cho nên phải bỏ thân trong núi lạnh. Bỏ mất
thân không nên than van, đau đớn tức tối. Bao lần liều thí
mạng mà chẳng được việc ǵ đâu!?
CHÚ THÍCH:
|
駿 |
tuấn: |
giỏi giang, tốt, cao to mạnh mẽ, mau lẹ. |
烈女 |
liệt nữ: |
người phụ nữ trung nghĩa, ư chí mạnh mẽ, dám hy sinh v́ nghĩa
lớn. |
善終 |
thiện chung: |
cái chết an lành êm thắm. |
負 |
phụ: |
cậy vào, dựa vào, ngượng ngùng, gánh vác, làm trái. |
奇氣 |
kỳ khí: |
khí
phách, tính khí khác thường. |
容 |
dung: |
rộng răi, chịu đựng, bao dung, có thể… |
止 |
chỉ: |
dừng lại, ở một nơi. |
隕 |
vẫn: |
rơi
xuống, đổ xuống, hư hỏng, chết. |
惋 |
uyển: |
đau đớn, tức tối. |
數 |
sổ: |
tính, đếm, kể. |
試 |
thí: |
thử dùng, thí nghiệm, ḍ thử. |
|
|
|
Xem
BÀI SỐ 25,
26
Dương Anh Sơn
Giáo Sư Triết học
Trung học Ninh Ḥa
|