Anh
ngư dân
mùa
biển lặng làm được rất nhiều tôm cá phơi khô hoặc làm mắm để
dành. Khi biển động anh chở mắm lên nhà quê bán hoặc đổi lấy
thóc gạo về ăn.
Một hôm anh đổi được rất nhiều thóc gạo xe ḅ chở về
không hết, anh ta liền vào nhà của một người nông dân có khuôn
mặt xấu xí, dị dạng, nhưng tính t́nh tỏ ra thật thà. Anh ngư dân
nói: “Tôi từ biển chở mắm lên đây bán, đường xa hàng chục cây số
đổi được một số thóc, nhưng v́ xe nhỏ chở không hết. Nếu thuê xe
ngoài th́ không có lời. Nhân đây tôi muốn gởi lại số lúa dư tại
nhà anh, chuyến sau tôi sẽ lên chở hết?”. Người nông dân vui vẻ
nói: “Được, được! Làm ăm mà biết tính toán như thế mới khá
được”. Anh ngư dân đánh xe về nhà. Bấy giờ đang là mùa băo lũ,
mưa gió tràn đồng, đường xá không lưu thông được, thậm chí có
nhà bị nước cuốn trôi. Anh ngư dân buồn rầu lo cho số thóc của
ḿnh trên kia không biết ra sao? Ít lâu sau khi mùa lũ lụt qua
đi, anh ngư dân lại đánh xe chở cá mắm lên nhà quê bán, rồi ghé
lại nhà người nông dân nọ. Họ chào hỏi nhau xong, anh ngư dân
hỏi: “Trận lũ lụt vừa rồi gia đ́nh có hư hai ǵ không?”. Như
hiểu ư người ngư dân, anh nông dân sai gia đinh mang lúa của anh
ngư dân ra và phụ giúp chất lên xe giùm. Anh ngư dân nh́n lúa
gạo của ḿnh đủ số, lại khô rang ngầm biết chủ nhà là người tử
tế. Đă không ăn bớt lại c̣n phơi khô lúa cho ḿnh trong lúc trời
mưa lụt. trong ḷng vô cùng cảm phục. Và cũng từ đó về sau họ
coi nhau như anh em ruột thịt.
Lời Bàn:
Câu
chuyện là một bài học về chữ tín của một con người. Cổ
nhân có câu: "Quân tử giao t́nh như đạm thủy" (sự giao t́nh của
bậc quân tử thường nhạt như nước lă), điều ấy rất đáng lưu ư.
Thường những cái vồn vă ban đầu, chỉ là dấu hiệu của sự ră đám.
"Thương nhau lắm, cắn nhau đau". Hai người nhà quê học hành rất
ít, không giàu có, không mồm mép, nhưng họ sống có chữ tín rất
trọn vẹn. Con cháu họ đă ảnh hưởng cái nết của cha họ đem tấm
ḷng tốt mà đối đăi với mọi người.