Trước năm 1975, làng Mông Phú thuộc xã Ninh Thượng, quận Ninh Hòa, sau năm 1975 thành lập xã Ninh Trung và làng Mông Phú lại thuộc về xã Ninh Trung, huyện Ninh Hòa.

   Ngược dòng lịch sử, vào thời vua Đồng Khánh, thôn Mông Phú, thuộc tổng Phước Thiện, huyện Quảng Phước, phủ Ninh Hòa(1) và xa hơn vào thời vua Gia Long (1802- 1819) thôn Mông Phú có tên là thôn Gò Muồng, thuộc tổng Thượng, huyện Quảng Phước, phủ Bình Hòa(2).

 

    Theo địa bạ Gia Long vào năm 1811 thôn Gò Muồng:

   ►  Đông giáp địa phận xã Thạnh An(3), lại giáp thôn Gò Trại (tổng Thượng, huyện Tân Định).

   ► Tây giáp địa phận xã Tân An(4) và thôn Gò Trại(5).

   ► Nam giáp địa phận xã Tân An và thôn Gò Trại.

   ► Bắc giáp địa phận xã Thạnh An, lại giáp xã Tân An (tổng Thượng, huyện Tân Định).

 

   Toàn diện tích 22 mẫu 8 sào. Trong đó:

     Công điền nguyên lộc điền 8 mẫu 1 sào:

             Thực trưng 2 mẫu 9 sào.

             Lưu hoang 5 mẫu 2 sào.

   Tư điền 12 mẫu:

             Thực trưng 6 mẫu 5 sào.

             Lưu hoang 5 mẫu 5 sào

   Mộ địa 1 mẫu 2 sào (1 khoảnh)

   Đất hoang 1 mẫu 5 sào(6).

 

   Đình làng Mông Phú có sắc phong Hoàng Thiên Hậu Thổ Diệu Tú phu nhân tôn thần.

 

  Theo tác giả bài viết “Sự tích làng Tây đánh”(7) vào thời vua Tự Đức thôn Phú Định và thôn Gò Muồng hợp nhất làng Mông Phú. Theo địa bạ Gia Long thì thôn Gò Muồng và xã Phú Định cách nhau bởi xã Thạnh An thì làm sao mà hợp nhất được?

 

   Vào tháng 2 năm Minh Mạng thứ 5 (1824) “ Lại sai bộ Hộ xét danh hiệu các tổng xã thôn phường ở các địa phương những tên Nôm và mặt chữ không nhã, thì bàn định đổi đi”(8).

 

   Thôn Gò Muồng là một trong 54 xã thôn có tên Nôm của trấn Bình Hòa(9) được đổi tên vào dịp này ( như: thôn Gò Trại đổi thành An Tập, sau đó lại đổi thành Đại Tập; thôn Nàng Hai đổi thành thôn Dục Mỹ; thôn Phường Củi đổi thành thôn Phương Sài; thôn Cồn Giữa Bến Đò đổi thành thôn Bình Tân; thôn Ma Cà đổi thành thôn Mỹ Ca…). Thôn Gò Muồng được đổi tên thành thôn Mông Sơn.

 

   Sau đó thôn Mông Sơn được đổi thành thôn Mông Phú.

 

   Theo tác giả Đỗ Độ vào năm 1946, thực dân Pháp tái chiếm Việt Nam, họ đã đổ bộ từ Tây Nguyên xuống, khi đến làng Mông Phú gặp người dân và hỏi làng này là làng nào. Người dân trả lời: Mông Phú. Sau khi nghe dân trả lời:  Mông Phú thì người trả lời liền bị Tây bạt tai đá đít ngay. Theo tác giả Đỗ Độ: “Vì bất đồng ngôn ngữ, do nghe phát âm từ Mông Phú, trùng âm với M’en foutre có nghĩa là bất cần (tiếng lóng, tục), cho nên lính Pháp ghét. Sau đó nhờ có ông Thầy giáo làng đến nói Le village de Mông Phú( làng tên Mông Phú) mới hết đánh”.

 

   Rút kinh nghiệm sau khi bị Tây bạt tai đá đít khi trả lời : Mông Phú, nên người dân trả lời : Ba Mương. Địa danh Ba Mương được xuất hiện sau năm 1946

 

   Động từ “se foutre” được chia: Je me fous; Tu te fous;  Il se fout… Động từ S’en foutre chia ngôi thứ nhất :Je m’en fous: Tôi đếch cần.

 

   Phát âm tiếng Việt từ Mông Phú gần giống phát âm từ “M’en fous” trong tiếng Pháp.

 

  Nhà thơ Édith Piaf có những vần thơ:

   J’travaille comme un chien toute la semaine

   J’vous jure que l’patron il est content:

   “C’est pas bien malin c’que tu fais là,

   Faut c’qu’y faut mais toi tu exagères,

   Tu verras qu’un jour tu l’regretteras”

   J’m’en fous pas mal.

   Y peut m’arriver n’importe quoi,

   J’m’en fous pas mal.

   J’ai mon dimanche qui est à moi.

   C’est p’t’eetre banal

   Mais ce que les gens pensent de vous,

   Ca m’est esgal!

   J’m’en fous !(10)

 

 ( Tôi lao động như chó suốt tuần/ Tôi thề với bạn chủ rất vừa ý/ Các bạn tôi nổi giận/ Mày đang làm chuyện ngu/ Làm thì làm nhưng mày quá đáng/ Mày sẽ thấy rồi có ngày mày sẽ tiếc/ Tôi đếch cần/ Chuyện gì đến với tôi thì cứ việc/ Tôi đếch cần/ Tôi có ngày Chúa nhật, nó là của tôi/ Có thể là vô vị, tầm thường/ Nhưng cái gì thiên hạ nghĩ về bạn/ Thì cũng thế thôi!/ Tôi đếch cần!) (Người dịch: Phạm Phú Viết- Diên Thạnh, Diên Khánh)

 

 

 

 

 Nguyễn Văn Nghệ
 

10/2018

 

 

CHÚ THÍCH:

 

                          

   1-Đồng Khánh dư địa chí lược quyển nhị thập ngũ chi thập. Khánh Hòa tỉnh (bằng chữ Hán viết tay), trang 16.

   2-Vào tháng 11 năm Tân Mão (1831) đổi phủ Bình Hòa thành phủ Ninh Hòa (xem Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, trang 249).

  3- Xã Thạnh An sau đổi thành Vĩnh Thạnh, nay thuộc xã Ninh Trung.

  4-Vị trí xã Tân An nằm phía bắc thôn Gò Găng Đại (nay là thôn Đại Mỹ xã Ninh Thân)

  5-Thôn Gò Trại đổi thành An Tập sau đổi thành Đại Tập (nay thuộc xã Ninh Thân)

   6-Nguyễn Đình Đầu, Nghiên cứu địa bạ triều Nguyễn- Khánh Hòa, Nxb TP.HCM, trg. 121-122.

   7-Đỗ Độ, Dân Ninh Hòa kể chuyện xưa. Sự tích làng Tây đánh www.ninhhoatoday.net/stbkky88-2.asp

   8- Quốc quán triều Nguyễn, Đại Nam thực lục tập 2, Nxb Giáo dục , trang 332

   9- Tháng 10 năm Nhâm Thìn (1832) đổi đơn vị “trấn” thành “tỉnh” và địa danh Bình Hòa thành Khánh Hòa (xem Đại Nam thực lục tập 3, Nxb Giáo dục, trang 394)

   10- Alain Soral, Comprendre l’Empire, 2011 Éditions – Blanche 38 rue La Condamine, Paris 17e , pages 115-116