Tuyển Tập:

 LIÊU TRAI CHÍ DỊ

GS Đàm Quang Hưng

Giáo Sư Toán
Trường Đại Học Cộng Đồng Houston, Texas
 

171. HỒ THIẾP

Đao châm thanh lý tẩu trù nô

Thắng tự đương niên Lạc Tú vô
Nhất lãnh dương cừu nguyên tế sự
Phu nhân sinh tính húy ngôn hồ

171. LẤY CHỒN LÀM VỢ LẼ

          Cuối triều Minh, huyện Lai Vu tỉnh Sơn Đông có tiến sĩ Lưu Đỗng Cửu, tướng mạo xấu xí, mày thô, râu rậm, nhưng tính cương trực, can đảm, liêm khiết. Phu nhân họ Cảnh, tính hiền thục, không ghen tuông.

Lưu công và phu nhân có 3 người con là trưởng nam Mạnh Trác, thứ nam Trọng Tử và tiểu nữ Bạch Vân.

          Năm ấy, Lưu công cưới vợ cho Mạnh Trác. Cô dâu, người họ Dư, tính hiền thục như phu nhân.

Năm sau, Lưu công gả chồng cho Bạch Vân. Chú rể, người họ Nguyên, ở làng bên, là nho sinh, văn chương trung bình, chỉ đậu tú tài, gia tư khá giả nhưng tiêu xài hoang phí nên gia tư sa sút dần.

Đầu tháng giêng năm sau, Lưu công nhận được lệnh triều đình bổ đi giữ chức quan tể huyện Phần Dương tỉnh Sơn Tây.

Lưu công để vợ con ở quê, lên đường phó nhậm, dắt theo 10 gia nhân. Tới nơi, nghe đồn trong huyện đường có nhiều chồn tinh, Lưu công chỉ cười, chẳng hề sợ hãi.

          Một tối, ngồi một mình trong huyện đường đọc sách, Lưu công chợt thấy tiếng cười nói ở ngoài sân, nhưng cũng không để ý.

Lát sau, tiếng cười nói mỗi lúc một gần, rồi có tiếng mở cửa, Lưu công mới buông sách nhìn ra thì thấy 4 nữ lang theo nhau bước vào phòng. Nữ lang đi đầu trạc 40, nữ lang đi kế trạc 30, nữ lang kế theo trạc 20, nữ lang sau cùng chỉ trạc 15, tóc còn để trái đào. Bốn nữ lang tới đứng quanh chiếc bàn trong phòng mà nhìn nhau, bưng miệng cười khúc khích.

Tuy biết là chồn tới quấy phá, nhưng Lưu công cũng không để ý, lại cầm sách lên đọc. Thấy thế, nữ lang trẻ nhất thò tay vào túi rút ra một chiếc khăn hồng, vo tròn lại mà ném Lưu công.

Khăn bay trúng má Lưu công, rơi xuống đất. Lưu công không nói chi, chỉ cúi nhặt chiếc khăn, ném qua cửa sổ rồi lại tiếp tục đọc sách. Thấy thế, 4 nữ lang nhìn nhau mỉm cười, rủ nhau ra về

Tối sau, một mình nữ lang lớn tuổi tới nói với Lưu công:"Vì tiểu muội nhà thiếp có duyên nợ với hiền lang nên lát nữa, khi thiếp dẫn thị tới, xin hiền lang chớ hắt hủi thị như tối qua!" Lưu công không đáp, chỉ ậm ừ. Nữ lang bèn bỏ đi.

Lát sau, quả nhiên nữ lang trở lại, dẫn theo nữ lang trẻ nhất, có tì nữ theo hầu. Nữ lang lớn tuổi nói:"Tối nay thiếp dẫn tiểu muội tới đây thành thân với hiền lang!" Nói xong, nữ lang bỏ đi.

Tì nữ dìu nữ lang trẻ tới ngồi ở chiếc ghế cạnh Lưu công mà nói:"Tối nay nương tử gặp bạn loan phượng, xin hãy vui lên! Đêm nay, động phòng hoa chúc, xin nương tử cố gắng phụng sự tân lang cho khéo! Bây giờ tiểu tì xin lánh mặt!" Nói xong, tì nữ bỏ đi.

Ngắm nhìn nữ lang, Lưu công thấy quả là một trang quốc sắc, kiều diễm vô song, nên hỏi:"Danh tính cô nương là gì?" Nữ lang đáp:"Thiếp họ Chiêm, tên Tiểu Quân!" Hỏi:"Cô nương có phải là người không?" Đáp: "Trước kia thì phải, bây giờ thì không!" Hỏi:"Thế bây giờ cô là chồn à?" Đáp:"Không phải là chồn, nhưng cũng là chồn!" Nói:"Cô nương nói khó hiểu quá! Xin cắt nghĩa rõ hơn!" Đáp:"Xin cố gắng! Nguyên trước kia, quan tể huyện này là Chiêm công mà thiếp là con gái Chiêm công, nên trước kia thiếp là người! Trong huyện đường này có nhiều chồn tinh. Chúng khiến thiếp bị bệnh mà chết nên bây giờ thiếp không phải là người nữa! Khi thiếp chết, cha thiếp thương sót, đem di thể mai táng ở góc vườn hoa. Lũ chồn biết chuyện, rủ nhau tới đào mộ, dùng yêu thuật khiến thiếp sống lại rồi bắt thiếp về ở với chúng. Vì thiếp là người chết hoàn sinh nên thiếp không phải là chồn! Nhưng vì thiếp ở chung với chồn nên ai cũng coi thiếp là chồn!"

Lưu công gật đầu cười, rồi vòng tay ra sau lưng Tiểu Quân, luồn tay vào quần để sờ xem Tiểu Quân có đuôi hay không. Tiểu Quân vùng đứng dậy, bỏ chạy ra xa rồi cười, hỏi:"Chàng nghi thiếp có đuôi phải không?" Lưu công gật đầu. Tiểu Quân bèn quay lưng lại, nói:"Bây giờ chàng hãy tới đây sờ thử xem sao?" Lưu công liền tới, đưa tay sờ thử thì thấy Tiểu Quân không có đuôi. Tiểu Quân bèn quay mặt lại lườm Lưu công. Đột nhiên, Lưu công cảm thấy người rạo rực, mất tự chủ, rồi bế xốc Tiểu Quân vào tư dinh ân ái.

          Sáng sau, tì nữ tới đón Tiểu Quân về. Tiểu Quân không chịu về, bắt tì nữ ở lại luôn với mình.

Thấy Tiểu Quân ở lại luôn, Lưu công bắt lũ gia nhân phải lên lạy chào Tiểu Quân, bắt phải gọi Tiểu Quân bằng tiểu phu nhân.

Gia nhân lên lạy chào đều được Tiểu Quân thưởng tiền. Tuy mừng vì được tiền nhưng chúng vẫn nhắn tin về quê báo cho Cảnh phu nhân hay là Lưu công vừa có thứ thất. Nghe tin, phu nhân chỉ cười.

          Đầu tháng chạp năm ấy, Lưu công tính ra Tiểu Quân đã tới ở với mình được gần một năm.

Biết sinh nhật của Lưu công rơi vào ngày 21 tháng chạp, Tiểu Quân quyết định làm l­ễ mừng thọ Lưu công, bảo Lưu công gửi thiếp mời quan khách. Nghe lời, Lưu công gửi đi trên 300 thiếp.

          Để có người nấu cỗ đãi khách, Lưu công gửi trát đòi 10 đầu bếp giỏi trong huyện tới tư dinh nấu cỗ vào sáng hôm 21. Thế nhưng, vào sáng hôm ấy, thấy chỉ có 2 đầu bếp tới trình diện, Lưu công giận lắm, vào phòng than thở với Tiểu Quân. Tiểu Quân cười, nói:"Xin chàng chớ lo! Tuy thiếp tài hèn sức mọn nhưng cũng có thể làm được 40 mâm cỗ! Chàng chỉ cần sai lũ gia nhân đem hết thịt cá, gừng quế vào bếp rồi cho thiếp biết phải làm những món gì là xong!" Lưu công nửa tin nửa ngờ nhưng vì không còn cách nào khác, đành phải theo lời.

          Lũ gia nhân đem hết mọi thứ vào bếp rồi lên trình báo. Tiểu Quân liền xuống bếp, cho 2 đầu bếp ra về, đuổi lũ gia nhân ra sân, đóng cửa lại, ở trong bếp một mình.

Lát sau, lũ gia nhân nghe thấy ở trong bếp có tiếng dao thớt lách cách, tiếng chày cối thình thịch, liên miên không dứt.

Lát sau, khi thấy quan khách đã tới đông đủ, Tiểu Quân mở cửa, sai lũ gia nhân khiêng một bàn dài vào bếp, lấy 10 chiếc mâm đặt lên bàn. Chúng tuân lệnh. Trong khoảnh khắc, mâm nào cũng đầy ắp sơn hào hải vị. Tiểu Quân bèn sai chúng bưng lên nhà trên mời khách rồi lại đem mâm xuống bưng chuyến khác. Mỗi đứa phải bưng tới 4 chuyến mới hết.

Cuối tiệc, Lưu công sai chúng xuống bếp lấy bánh nướng với chè củ ấu tráng miệng. Chúng xuống trình. Tiểu Quân nói:"Chủ các ngươi có dặn ta làm những món ấy đâu? Bây giờ đột nhiên lại sai các ngươi xuống đây đòi thì ta biết lấy ở đâu ra?" Chúng dợm quay lên trình Lưu công thì chợt Tiểu Quân gọi giật lại, nói:"Hãy khoan! Cứ đứng ở ngoài sân mà chờ ta gọi!" Chúng tuân lệnh.

Lát sau, chúng nghe thấy tiếng Tiểu Quân từ trong bếp gọi ra:"Vào đây mà lấy bánh với chè!" Chúng kéo nhau vào thì thấy bánh với chè đã được bày kín 10 mâm. Chúng bưng lên nhà trên mời khách rồi lại đem mâm xuống, bưng thêm 3 chuyến nữa.

Khi khách đã ra về, Tiểu Quân lên nhà trên hỏi Lưu công:"Chàng thấy bữa tiệc vừa rồi ra sao?" Lưu công đáp:"Ai cũng khen là ngon miệng và hậu hỹ!" Tiểu Quân cười, nói:"Chàng không dặn thiếp phải làm bánh với chè mà đột nhiên lại sai lũ gia nhân xuống bếp đòi thì thiếp biết lấy ở đâu ra?" Lưu công ngạc nhiên, hỏi:"Thế sao vẫn có bánh với chè mời khách?" Tiểu Quân cười, nói:"Bánh với chè ấy đâu có phải là do thiếp làm!" Lưu công hỏi: "Thế ở đâu ra?" Tiểu Quân đáp:"Thiếp đi mua của nhà hàng Đông Thiên ở ngoài chợ nhưng chưa trả tiền. Bây giờ, xin chàng sai gia nhân đem tiền đi trả cho họ!" Lưu công liền sai lũ gia nhân đem tiền đi trả.

Lúc đó, ở nhà hàng Đông Thiên, mọi người đang xôn xao bàn tán về một chuyện lạ mới xảy ra là tự nhiên 40 mâm bánh với chè ở trong bếp đã không cánh mà bay! Khi thấy lũ gia nhân trong dinh quan tể đem tiền ra trả, họ mới vỡ lẽ rằng Tiểu Quân đã tới nhà hàng lấy đem vào dinh.

          Năm sau. Vào tối 30 tháng 3, Lưu công bảo Tiểu Quân lấy rượu ra ngồi đối ẩm. Chợt nghĩ tới rượu khổ lục của người Sơn Đông mà mình đã được uống từ hồi còn nhỏ, Lưu công nói:"Bữa nay ta thấy thèm rượu khổ lục ở quê nhà!" Tiểu Quân nói:"Để thiếp đi lấy!" Lưu công cười, nói:"Ở đây làm gì có rượu khổ lục mà đi lấy?" Tiểu Quân chỉ cười, rồi đứng dậy, đi ra cổng.

Lát sau, Tiểu Quân trở về, tay cầm lẵng nhỏ, ngồi vào bàn. Lưu công hỏi:"Nàng đi đâu về?" Tiểu Quân đáp:" Đi lấy rượu khổ lục!" Nghĩ Tiểu Quân nói đùa, Lưu công hỏi:"Thế rượu đâu?" Tiểu Quân bèn thò tay vào lẵng lấy ra một bình rượu, đưa cho Lưu công mà nói:"Bình rượu này còn đầy, chắc chàng phải dùng 2 bữa mới hết!”

Coi chiếc bình, Lưu công thấy giống hệt chiếc bình của vợ mình ở quê nhà. Mở bình ra ngửi, thấy đúng là mùi rượu khổ lục, Lưu công kinh ngạc nhưng cũng không hỏi chi thêm, chỉ rót rượu uống.   

          Ba hôm sau, Cảnh phu nhân sai hai gia nhân tên An Biên, Bá Trúc tới Phần Dương vấn an Lưu công. Dọc đường, An Biên nói với Bá Trúc:"Mỗ nghe nói tiểu phu nhân chồn của tướng công nhà mình hay thưởng tiền cho gia nhân! Chuyến này tụi mình tới, thế nào cũng được tiểu phu nhân chồn thưởng tiền! Nếu được thưởng, mỗ sẽ đi mua áo cừu mới, mặc cho ấm!"

          Tối đó, ở Phần Dương, Tiểu Quân nói với Lưu công:"Phu nhân ở quê nhà có cho 2 gia nhân sang đây vấn an chàng. Trưa mai, chúng sẽ tới. Một trong 2 đứa vô lễ với thiếp lắm, thế nào thiếp cũng phải trừng phạt y mới được!" Lưu công cười, hỏi:"Y chưa gặp nàng bao giờ thì làm sao y có thể vô l­ễ với nàng được?" Tiểu Quân không đáp.

Trưa sau, quả nhiên An Biên với Bá Trúc tới Phần Dương. Vừa vào  tư dinh, đột nhiên An Biên thấy đầu bị nhức như búa bổ. An Biên co hai tay ôm chặt đầu cho đỡ nhức, nhưng không thấy đỡ mà còn thấy nhức thêm, khiến An Biên phải nằm lăn xuống đất rên la.

Lũ gia nhân trong dinh kinh hãi, bảo nhau đi tìm thuốc cho An Biên. Thấy thế, Lưu công cười, nói:"Cứ để mặc y! Tự nhiên rồi y sẽ khỏi!" Nghe thấy thế, chúng chợt đoán là An Biên bị Tiểu Quân trừng phạt.

Có gia nhân chạy tới chỗ An Biên, nói:"Chắc mi phạm tội gì với tiểu phu nhân nên mới bị trừng phạt như thế!" An Biên thều thào cãi:"Mỗ vừa chân ướt chân ráo tới đây, hành trang còn trên lưng, chưa kịp cởi, đã được gặp tiểu phu nhân đâu mà phạm tội?" Gia nhân nói:"Có thể là mi phạm tội mà mi không biết! Cứ thử tới cửa phòng tiểu phu nhân mà lạy lục xem sao?" Vì bị đau nhức quá, An Biên đành nghe lời.

Gần tới phòng Tiểu Quân, An Biên quỳ gối, lê tới trước rèm cửa mà nói:"Thưa phu nhân, tiểu nhân mới từ Lai Vu tới đây, chẳng hay đã phạm tội chi mà bị phu nhân trừng phạt? Xin phu nhân cho tiểu nhân được rõ để lần sau biết đường mà tránh!" Chợt có tiếng nói từ bên trong vọng ra:"Hôm qua đi dọc đường, tại sao mi lại dám nói với Bá Trúc rằng tiểu phu nhân chồn của tướng công nhà mình hay thưởng tiền cho gia nhân? Nói tiểu phu nhân là đủ rồi, việc chi phải thêm chữ chồn?" Lúc đó An Biên mới vỡ lẽ, sợ toát mồ hôi, cứ rập đầu lạy lục van xin.

Chợt có tiếng nói:"Muốn có áo cừu mới, sao lại dám vô lễ­ với ta?" An Biên cứ tiếp tục van xin. Chợt lại có tiếng nói:"Khỏi rồi đó!" rồi An Biên thấy bệnh nhức đầu của mình tự nhiên biến mất.

An Biên vội rập đầu lạy tạ rồi đứng dậy, toan lui. Chợt lại thấy tiếng nói:"Hãy khoan! Để ta cho cái này, cũng như áo cừu mới!" rồi thấy một túi vải từ trong phòng bay qua rèm, rớt xuống chân mình, An Biên vội cúi xuống nhặt, hướng về phía bức rèm chắp tay vái tạ. Về phòng, An Biên mở túi ra coi thì thấy có 5 đồng vàng.   

          An Biên rủ Bá Trúc lên trình diện Lưu công. Lưu công hỏi:"Ở quê nhà, phu nhân với mọi người có được bình an không?" An Biên đáp:"Thưa tướng công, mọi người đều được bình an!" Hỏi:"Nhà ta có bị trộm cắp chi không?" Đáp:"Thưa, không! Chỉ có một chuyện lạ là tối hôm nọ bình rượu khổ lục mà phu nhân vẫn để dành cho tướng công, tự nhiên biến mất!" Hỏi: "Biến mất vào hôm nào?" Đáp:"Thưa, vào tối hôm 30 tháng 3" Lúc đó, Lưu công mới vỡ lẽ rằng Tiểu Quân đã về nhà mình ở Lai Vu lấy rượu.

Lưu công quý Tiểu Quân lắm, thuê thợ vẽ tranh Tiểu Quân, treo trong sảnh đường.

Cuối năm ấy, có học quan Trương Đạo Nhất, cùng quê với Lưu công, vốn nổi tiếng là một học quan đẹp trai và hiếu sắc, được triều đình thuyên chuyển từ Tứ Xuyên lên Sơn Tây giữ chức học sứ.

Tới nơi, nghe đồn quan tể huyện Phần Dương có vị tiểu phu nhân vừa xinh đẹp, vừa nhiều pháp thuật kỳ lạ, Trương công bèn tìm tới tư dinh huyện tể, lấy tình đồng hương mà xin vào thăm hỏi. Lưu công ra sảnh đường tiếp đón niềm nở.

Đàm đạo hồi lâu, chợt Trương công hỏi:"Hạ quan nghe nói lệnh tiểu phu nhân là trang quốc sắc, chẳng hay đại quan có thể cho hạ quan được diện kiến một lần chăng?" Lưu công gật đầu cười, đáp:"Quan học sứ hãy ngồi đây, chờ bản chức vào hỏi ý kiến nội nhân xem sao!" rồi đứng dậy, vào nhà trong.

Lát sau, Lưu công trở ra, nói:"Xin lỗi quan học sứ, nội nhân không chịu ra tiếp chuyện khách lạ. Bản chức khuyên mãi mà nội nhân vẫn không chịu ra!" Không biết nói sao, Trương công chỉ ngồi im.

Lát sau, Trương công chỉ bức tranh Tiểu Quân trên tường mà hỏi:"Thế đại quan có thể cho hạ quan mượn bức tranh này đem về coi ít lâu được không?" Lưu công cười, đáp:"Quan học sứ muốn coi thì cứ đem về mà coi!" rồi sai gia nhân gói bức tranh, trao cho Trương công. Đàm đạo thêm một lát, Trương công xin cáo biệt.  

Đem bức tranh Tiểu Quân về dinh, Trương công treo lên tường mà ngắm. Vì mê sắc đẹp của người trong tranh, Trương công đâm ra tương tư Tiểu Quân.

Một tối, Trương công tới trước bức tranh, chắp tay vái mà khấn:"Tiểu Quân nương tử! Được thấy sắc đẹp của nương tử qua tranh, hạ quan cứ thắc mắc không hiểu tại sao một trang quốc sắc mà lại chịu ru rú ở trong dinh với cái lão huyện tể rậm râu ấy? Tại sao nương tử không chịu ra ngoài, tìm một văn nhân bảnh bao mà vui vầy? Hạ quan tự nghĩ tướng mạo mình cũng không đến nỗi xấu xí, sao không được nương tử chiếu cố?"

          Tối ấy, trong tư dinh huyện tể, chợt Tiểu Quân nói với Lưu công: "Trương học sứ vô lễ­ với thiếp, thiếp phải trừng phạt mới được!" Lưu công hỏi:"Học sứ đã gặp nàng bao giờ đâu mà vô l­ễ với nàng?" Đáp:"Học sứ nói năng sàm sỡ với bức tranh của thiếp!" Hỏi:"Nàng định trừng phạt ra sao?" Đáp:"Thiếp sẽ dùng giới phương đập vào trán học sứ cho chừa cái tật nói năng sàm sỡ ấy đi!"

          Tối sau, Trương công lại tới trước bức tranh, chắp tay vái mà khấn như tối trước. Đột nhiên, thấy trán mình bị đau điếng như bị gậy đập, Trương công kinh hãi, bỏ chạy vào phòng, nằm xoa trán. Suy nghĩ hồi lâu, Trương công đoán là mình đã bị Tiểu Quân trừng phạt.

Sáng sau, Trương công vội gói bức tranh, đem vào huyện đường, hoàn lại Lưu công.

Lưu công cười, hỏi:"Sao quan học sứ không để coi thêm ít lâu mà lại đem trả sớm thế?" Giấu chuyện, Trương công đáp:"Vì e đại quan nhớ bức tranh!" Lưu công cười, hỏi:"Chứ không phải là vì quan học sứ bị giới phương đập vào trán hay sao?" Thấy Lưu công biết mình nói dối, Trương công kinh hãi quá, đành phải thú thực. Nghe xong, Lưu công chỉ cười rồi lại tiếp tục ngồi đàm đạo. Lát sau, Trương công xin cáo biệt.

          Năm sau.

          Một hôm, con rể Lưu công là Nguyên sinh ở Sơn Đông, có việc phải sang Sơn Tây. Xong việc, Nguyên sinh ghé vào Phần Dương thăm nhạc phụ. Tới cổng dinh, Nguyên sinh hỏi lũ gia nhân:"Nhạc phụ ta với tiểu phu nhân có được bình an không?" Chúng đáp:"Tướng công với Thánh tiên vẫn được bình an!" Ngạc nhiên, Nguyên sinh hỏi:"Thánh tiên là ai?" Chúng đáp: "Thánh tiên là tiểu phu nhân!" Hỏi:"Sao lại gọi là Thánh tiên?" Đáp:"Vì kiêng nể tiểu phu nhân như thần linh nên chúng tôi gọi người là Thánh tiên!"

Sau khi thăm hỏi nhạc phụ, Nguyên sinh nói:"Xin nhạc phụ cho con được vào ra mắt Thánh tiên!" Lưu công nói:"Để ta vào hỏi ý kiến tiểu nhạc mẫu ngươi xem sao đã!"

Lưu công vào hỏi thì Tiểu Quân từ chối. Lưu công cười, nói:"Y là con rể chứ có phải là khách lạ như Trương học sứ đâu mà nàng từ chối? Ta e y sẽ bị tủi thân!" Tiểu Quân nói:"Thiếp cũng muốn cho y vào ra mắt chứ thiếp có ghét bỏ gì y đâu? " Hỏi:"Thế sao nàng lại từ chối?" Đáp:"Vì tính y tham lắm! Y hy vọng sẽ được thiếp thưởng cho nhiều tiền, nhưng chàng là một vị quan thanh liêm thì thiếp lấy nhiều tiền ở đâu ra mà làm vừa lòng y? Còn nếu thiếp chỉ cho y ít tiền thôi thì y sẽ phật ý!" Lưu công nói:"Y là con rể, có bổn phận phải vào ra mắt tiểu nhạc mẫu, còn nàng là bậc cha mẹ, có tiền thì cho, không có tiền thì thôi chứ y có dám đòi hỏi chi đâu?" Tiểu Quân thở dài, nói:"Chàng đã nói thế thì thiếp sẽ cho y vào ra mắt, nhưng xin chàng để 10 hôm nữa hãy cho y vào!" Lưu công mừng lắm, ra nói cho con rể hay. Nguyên sinh chỉ biết cúi đầu vâng dạ.

Đúng 10 hôm sau, Nguyên sinh tới cửa phòng Tiểu quân, đứng cúi đầu ngoài rèm, chắp tay vái chào. Tiểu Quân bảo ngửng đầu lên, nhìn qua rèm mà nói chuyện. Kinh hãi quá, Nguyên sinh phải vâng lời. Tuy chỉ được thấy tiểu nhạc mẫu thấp thoáng sau rèm, Nguyên sinh cũng thấy được vẻ đẹp kiều di­ễm, uy nghi. Kinh hãi quá, Nguyên sinh không dám nhìn lâu. Nói xong vài câu thăm hỏi, Nguyên sinh vội xin phép rút lui.

Khi đã đi xa cửa phòng chừng mươi bước, muốn được thấy dung nhan tiểu nhạc mẫu lần nữa, Nguyên sinh quay đầu lại. Chợt thấy tiếng Tiểu Quân nói:"Con rể nhà ta đang quay đầu lại nhìn ta kia kìa!" rồi thấy tiếng cười khanh khách, tựa tiếng cú vọ, đột nhiên Nguyên sinh cảm thấy sợ hãi, tay chân bủn rủn, hơi thở hào hển, mặt mũi ngơ ngác, phải cố gắng lết vào sảnh đường, ngồi bệt xuống sàn mà thở.

Vừa lúc ấy, có gia nhân vào sảnh đường. Thấy Nguyên sinh ngồi bệt dưới sàn mà thở, gia nhân hỏi:"Công tử làm sao thế?" Nguyên sinh đáp: "Ta vừa vào ra mắt Thánh tiên. Nghe tiếng cười của Thánh tiên, tự nhiên ta thấy tay chân bủn rủn!" Gia nhân nói:"Không sao đâu! Chắc là Thánh tiên dằn mặt công tử đó thôi! Chắc chỉ lát nữa là công tử sẽ được bình thường!"

Quả nhiên, sau khi gia nhân ra khỏi sảnh đường, Nguyên sinh cảm thấy hết sợ hãi, tâm thần lại bình thường như cũ.

Lát sau, tì nữ của Tiểu Quân đem vào sảnh đường một túi nhỏ, đưa cho Nguyên sinh mà nói:"Thánh tiên sai tiểu tì đem túi này đưa cho công tử!" Đỡ túi, mở ra coi, thấy chỉ có 20 đồng, Nguyên sinh nói với tì nữ:"Hàng ngày, Thánh tiên ở cạnh nhạc phụ ta, hẳn đã nghe thấy nhạc phụ ta nói về tính tiêu tiền rộng rãi của ta! Nay Thánh tiên lại chỉ cho ta có 20 đồng thì đâu có đủ cho ta tiêu một ngày?"

Tì nữ không đáp, quay mình về phòng, trình Tiểu Quân. Tiểu Quân cười, nói:"Mi không trình thì ta cũng biết là y sẽ nói như vậy!" Tì nữ hỏi: "Thánh tiên đã biết chuyện sẽ xảy ra như vậy thì sao Thánh tiên còn cho tiền?" Tiểu Quân đáp:"Ta cho y là vì ta nể đức lang quân! Y lại tham lam, đòi ta phải cho y nhiều hơn! Ta lấy tiền ở đâu ra mà cho y nhiều hơn được? Mà giả sử ta có nhiều tiền để cho y thì y cũng không giữ được để tiêu đâu!" Tì nữ hỏi:"Sao Thánh tiên biết?" Tiểu Quân đáp:"Vì coi tướng y, ta thấy phúc đức của y mỏng lắm!"

Bất cứ việc gì, Tiểu Quân cũng biết trước. Gặp vụ án nào khó xử, Lưu công cũng đem vào hỏi ý kiến Tiểu Quân. Tiểu Quân luôn luôn mổ xẻ rành mạch rồi luận lẽ phải trái cho Lưu công nghe. Vì thế, Lưu công càng yêu quý Tiểu Quân hơn.

          Năm sau.

          Một hôm, Tiểu Quân ngồi đàm đạo với Lưu công trong tư dinh. Đột nhiên Tiểu Quân ngưng ngang câu chuyện, trầm ngâm hồi lâu rồi hoảng hốt nói:"Đại nạn sắp tới nơi rồi, biết làm sao đây?" Kinh hãi quá, Lưu công hỏi: "Đại nạn chi?" Đáp:"Chốn này sắp thành chiến địa!" Hỏi:"Thế trong gia đình mình, có ai việc chi không?" Đáp:"Có! Thiếp chỉ lo cho thứ nam Trọng Tử của chàng, còn ngoài ra, mọi người trong nhà đều được bình an!" Hỏi: "Thế ta phải làm thế nào?" Đáp:"Xin chàng nói với phu nhân đừng cho Trọng Tử đi đâu xa, còn chàng thì lại nên đi xa, càng sớm càng tốt!" Thấy Tiểu Quân đã nói trúng nhiều điều, Lưu công tin lắm.

Hôm sau, Lưu công sai người đem thư về Lai Vu, dặn Cảnh phu nhân không được cho Trọng Tử đi đâu xa.

Ra huyện đường coi công văn, Lưu công nhận được thông cáo của quan tuần vũ như sau:"Bản chức cần một vị quan tình nguyện áp giải tiền thuế của triều đình đi Vân Nam với Quý Châu. Nếu không ai tình nguyện thì bản chức sẽ chỉ định!"

Thông thường thì các quan, ai cũng sợ việc phải đi áp giải tiền thuế, vì phải rong ruổi đường xa, đề phòng giặc cướp. Đọc thông cáo của tuần vũ, Lưu công vội đệ đơn tình nguyện xin đi.

Đọc đơn xin của Lưu công, tuần vũ chấp thuận ngay. Người ngoài không biết, đều nghĩ là Lưu công bị tuần vũ chỉ định. Vì thế, ai cũng ái ngại cho Lưu công là đã tuổi già, sức yếu mà vẫn còn phải gánh vác trọng trách triều đình.

Lưu công từ biệt Tiểu Quân mà lên đường.

Hai tuần sau, khi Lưu công đang trên đường đi Vân Nam thì ở Sơn Tây, có võ tướng tên Khương Quý tạo phản, tung quân chiếm đóng nhiều quận huyện, kể cả huyện Phần Dương. Các bạn đồng liêu của Lưu công đều bị phản quân sát hại, chỉ có Lưu công được thoát nạn vì đi công tác ở xa.

Nghe tin ở Sơn Tây có biến, thứ nam của Lưu công là Trọng Tử ở Sơn Đông, liền lén mẹ, lên đường đi thăm cha. Tới nơi, Trọng Tử cũng bị phản quân sát hại. Nghe tin, Tiểu Quân liền sai lũ gia nhân đi xin di thể Trọng Tử, đem về mai táng.

Tháng sau, phản quân bị binh đội triều đình dẹp tan.

Hai tháng sau, xong công tác, Lưu công trở về Phần Dương.

Về được ít lâu, Lưu công bị một kẻ dâng sớ lên triều đình tố cáo Lưu công giao du thân mật với chồn tinh. Triều đình bèn cách chức Lưu công rồi bổ một vị tân tiến sĩ họ Thúc tới Phần Dương thay thế. Lưu công bèn bàn giao chức vụ huyện tể cho Thúc công.

          Trong thời gian làm quan, vì thanh liêm quá, Lưu công rất nghèo. Nay bị cách chức, Lưu công không có tiền đưa gia quyến về quê, đành phải ra chợ thuê nhà cho gia quyến tạm cư. Vì nhà nghèo nên lắm hôm trong nhà không có gạo ăn. Tuy nhiên, không có gia nhân nào bỏ chủ vì chúng đều cảm mến đức độ của Lưu công.

Một kẻ khác lại vào huyện đường nịnh hót, xui Thúc công coi xét lại tất cả các hồ sơ ở huyện đường. Thúc công coi xét lại rồi cho gọi Lưu công vào huyện đường hạch hỏi. Lưu công uất ức quá, nảy ý muốn tự tử.

Khi Lưu công về tới nhà, Tiểu Quân nhìn mặt biết ý, nói:"Việc chi mà phải tự tử. Thúc công tham nhũng lắm, chỉ cần đem tiền vào hối lộ là xong!" Lưu công buồn rầu, nói:"Ta làm quan thanh liêm, có tội lỗi chi đâu mà phải hối lộ ai?" Tiểu Quân nói:"Vẫn biết thế, nhưng nếu chàng không chịu hối lộ thì Thúc công cứ làm khó d­ễ, không cho chàng đưa gia quyến về quê! Lúc đó, chàng tính sao?" Lưu công nói:"Ta làm quan thanh liêm nên nghèo lắm, lấy tiền ở đâu ra mà hối lộ?" Tiểu Quân nói:"Chàng đừng lo! Thiếp có 3000 lạng vàng giấu dưới gầm giường trong phòng ngủ của mình, chàng hãy vào lấy ra mà tiêu!" Lưu công không tin nhưng cũng cứ vào phòng ngủ xem sao thì quả nhiên thấy có 3000 lạng vàng giấu dưới gầm giường.

Lưu công vội trở ra phòng khách, hạch hỏi:"Nàng lấy trộm vàng của ai?" Tiểu Quân đáp:"Việc gì phải lấy trộm của ai?" Trong thiên hạ, thiếu gì của vô chủ, muốn lấy bao nhiêu mà chẳng được? Vàng này là vàng của thiếp!" Lưu công bèn đem vàng vào huyện đường hối lộ Thúc công.

Về nhà, Lưu công sai gia nhân đi thuê ngay một đoàn xe ngựa, dọn hết đồ đạc lên xe, trả nhà cho chủ, đưa cả gia quyến về quê. Tiểu Quân cũng theo về.

Tới nhà, Lưu công đưa Tiểu Quân vào ra mắt Cảnh phu nhân.

Phu nhân quý Tiểu Quân lắm, giữ ở lại với Lưu công và mình.

          Ba năm sau.

          Một sáng, Tiểu Quân bỏ nhà ra đi, không trở lại.

          Lưu công lục tìm trong phòng Tiểu Quân xem Tiểu Quân có để lại thư từ chi không thì thấy chỉ có một lá thư, nhưng không có chữ viết, kèm theo một lá phướn, dài chừng hai tấc. Mọi người trong nhà đều cho là điềm gở.

Quả nhiên, ba tháng sau, Lưu công mất.

GS Đàm Quang Hưng
Giáo Sư Toán
Trường Đại Học Cộng Đồng Houston, Texas

www.ninh-hoa.com