|
 |
ĐỌC
Doãn Quốc Vinh |
|
VIỆT HẢI Los Angeles


Doãn Quốc Vinh
Doãn Quốc Vinh
là thứ nam của GS. Doãn Quốc Sỹ, cháu ngoại của nhà thơ Tú Mỡ. Vinh theo
khuynh hướng thi ca như cụ ngoại Hồ Trọng Hiếu. Ngoài ra, Doãn Quốc Vinh
có đam mê hội họa, tôi không ngạc nhiên vì anh có hoa tay vung cọ hay múa
mouse hay mát tay trong lãnh vực mỹ thuật này. Vinh tốt nghiệp kiến trúc,
chính môn kiến trúc tạo cho người thực hành có cái nhãn quan mỹ thuật,
cũng như kỹ thuật bố cục kết cấu một tác phẩm, nét mỹ thuật Vinh dùng
thiết kế nhiều tranh hay bìa sách. Bìa sách này, Lục bát tùy bút, cho thấy
nét đơn giản, màu sắc hòa hợp dịu mắt, phân nửa trang bìa trước là bức
tranh màu đỏ cam vàng với tựa đề, phân nửa bên dưới con lại không màu hay
trắng bạch, có chú gà và tên tác giả, tựa sách và tên nhà xuất bản.
Bây giờ hãy
lật vào bên trong sách, trang 11 là bài giới thiệu của GS. Doãn Quốc Sỹ về
nhà thơ hậu duệ Doãn Quốc Vinh, xin xem trích đoạn như sau:
" Bố Sỹ đọc
Lục Bát Tùy Bút… Thể "Lục Bát Yêu Vận"
Bố Sỹ đọc Lục
Bát Tùy Bút… Thể "Lục Bát Yêu Vận" là thể thơ độc đáo của người Việt nam!
người Nhật Bản có loại thơ còn ngắn hơn gọi là "Hai Cú". Vinh đã dung hoà
được thể thơ Lục Bát độc đáo của Việt Nam , ứng dụng song hành với thể thơ
độc đáo ngắn ngọn "Hai Cú" … chỉ với 2 câu Lục Bát, Vinh dí dỏm chơi với 2
chữ "Tình Nhân" và "Nhân Tình" :
Nhân tình…
chín cõi hỗn mang
Tình Nhân…
một cõi đi hoang vội vàng
[Tình Nhân]
Trong bài Đá
Trăng với 4 câu Lục bát, Vinh khởi sự với 2 câu phảng phất nét ca dao:
Trăng ơi…
bao tuổi trăng già ?
Đá ơi… bao
tuổi gọi là đá non ?
và đi đến
kết luận dung dị cũng rất ca dao:
Hợp tan… ấy
lẽ vuông tròn
dăm ba năm
nữa ai còn ai không ?
[Đá Trăng]
Đi vào chiều
sâu suy tư hơn nữa : con người có hướng thiện đấy ! nhưng khốn nỗi chào
đón nơi này, quyến rũ nơi kia, khi bừng tĩnh đã thấy mình lạc sâu vào
Tham, Sân, Si lúc nào không hay:
doãn quốc vinh
Ới Trời… Ới
Phật từ tâm …
con nào có
muốn ôm nhầm thị phi
Ới Đời… mê
bước mải đi
lỡ chân dẫm
nát sân si chẳng ngờ
[LạyTrời lạy
Phật] "
Thật vậy cái
bắt mắt tôi, Doãn Quốc Vinh dùng 2 hay 4 câu thơ rồi tế phân ra, đập vào
mắt tôi là loại lạ lẫm; cảm giác suy diễn sự lạ lẫm như chút gì đó như thơ
haiku hay thơ tây phương. Trong sự nhận xét của GS Sỹ ở trang 11, Vinh đã
ứng dụng song hành với thể thơ độc đáo ngắn ngọn "Hai Cú" … chỉ với 2 câu
Lục Bát...
Xem qua sách,
Doãn Quốc Vinh chia cắt thơ 6, 8 ra nhiều dậng thức như 2, 4, 4, 4, hay 2,
4, 8, hay 3, 3, 8, hay 6, 2, 6 hay 6, 6, 2, hay 2, 2, 2, 4, 2, 2,.. v.v..
tùy bài, tùy lối cảm tác bài.
Người Nhật
quen với thể haiku, trong văn học Nhật những thi nhân haiku nổi danh trong
văn học Nhật Bản là Matsuo Basho (1644-1694), Yosa Buson (1716-1784), và
Kobayashi Issa (1763-1827), Masaoka Shiki (1867 - 1902)… Và tôi xem nhiều
bài haiku đặc biệt của hai thi nhân Matsuo Basho và Masaoka Shiki. Họ có
nhiều đóng góp quan trọng đưa thơ haiku trở thành một thể thơ có địa vị
trang trọng trong lịch sử văn học Nhật Bản. Matsuo Basho và Masaoka Shiki
là những gương mặt tiêu biểu cho trường phái thơ haiku. Nếu Việt hóa, tôi
nêu 17 chữ tương đương 17 tiết âm như sau:
Em như mùa
xuân tươi
Tuổi gần như
chín mọng đôi mươi
Muôn hoa đón
xuân thì
Tổng số 17 âm
tiết của một bài haiku được thu xếp thành 3 dòng thơ, thông thường với 5
âm tiết cho dòng thứ nhất, 7 âm tiết cho dòng thứ hai, và 5 âm tiết cho
dòng thứ ba. Ba dòng thơ ấy không bắt buộc phải vần với nhau và cũng không
cần những dấu chấm câu.
Tuy vậy, tôi
thấy gần gủi với lối thơ ngắn của Doãn Quốc Vinh hơn, anh có thể dùng 2
câu 6, 8 để hóa phép, biến thể ra nhiều dạng tùy ý bài, cắt sao cho hợp
lý. Nếu dạng haiku Nhật gồm 17 tiết âm ngắn nhất, thơ ta theo dạng tế phân
vẫn chỉ 14 tiết âm ngắn, nhưng trình bày bằng nhiều cách khác nhau.

Nhà thơ Doãn Quốc Vinh
Thơ Doãn Quốc Vinh
Thi tập Lục
bát tùy bút được chia ra làm 4 chương, mà chương đầu là lục bát nhà,
chương 2 là lục bát đôi bờ, chương 3 là lục bát đời và cuối cùng là lục
bát tình. Sau đây là phần trình 4 chương với bài thơ tiêu biểu của nó.
a/ Chương 1:
Lục bát nhà
Lục bát nhà là
những bài thơ tác giả tặng các người thân trong gia đình ông bà, cha mẹ,
cô chú bác, anh em, vợ con, các cháu,... ví dụ bài thơ đầu ghi vô đề thay
lời tựa:
…
bởi là…
con Bố cháu Ông
đâm ra...
xớn xác đèo bồng văn
chương
…
Cháu kính tặng
ông Ngoại Tú Mỡ
Con kính tặng
bố Doãn Quốc Sỹ
Sàigòn 2003
(trang 31)

GS.
Doãn Quốc Sỹ
b/ Chương 2:
Lục bát đôi bờ
Lục bát đôi bờ
gồm những bài thơ từ bên bài bờ Thái Bình Dương cảm nhận chuyện nơi quê
nhà, dí dụ như sau:
Hãy cứ là
. . .
hãy cứ là
sông nhỏ …
soi tỏ ánh
trăng chơi …
gặp con nước
lũ duyên trời
lo gì chẳng
được sống đời đại dương
…
hãy cứ là
giọt nước …
hãy cứ là
hạt sương …
nhẩn nha
tưới tắm rộng vườn
lo gì cỏ dại
bên đường yêu ma
…
hãy vui đời
sâu lá …
nhẫn nhục
tháng ngày qua …
rồi mai xuân
đến chan hòa
thoắt ra
thành bướm, thành hoa giữa đời
…
hãy vui đời
chim nhỏ …
trong lồng
hót thảnh thơi …
thuận mây,
thuận gió bên trời
lo gì chẳng
được về chơi suối ngàn
…
hãy cứ là
hạt lúa
nhảy múa khi
mùa sang
tiếc chi
trái ngọc, cành vàng
buồn gì
chẳng được xênh xang ruộng người
…
Doãn Quốc Vinh
(trang 82, 83)
c/ Chương 3:
Lục bát đời
Lục bát đời là
những bài thơ nói về cuộc đời xung quanh, nói chung ví dụ như
Thảnh Thơi
…
ta dại…
ta tìm nơi
vắng vẻ
người khôn…
người đến
chốn lao xao
thảnh thơi…
tắm mát sông
đào
vỗ tay hát
khúc thanh cao cho đời
(Tặng riêng
Đoàn khoa)
(trang 105)
d/ Chương 4:
Lục bát tình
Lục bát tình
gồm những bài tình thơ của tác giả, tình thơ lãng mạn, yêu đương đắm say,
xin đan cử 2 bài trong nhiều bài....
VÔ ĐỀ
…
buồn trông
con nhện giăng tơ
sợi thương,
sợi nhớ, sợi chờ, sợi mong
yêu em…
chết đuối
giữa giòng
nỗi đau dấu
kín
nỗi lòng
lặng thinh
…
Sàigòn 4/2003
(trang 186)
hay bài kế
tiếp trang bên cạnh:
VÔ ĐỀ
lạy em tôi ở
bụi này
làm thân
giun dế ăn mày tình nhau
ơn em… ban
phát nhiệm mầu
chút thôi…
cho đỡ nát
nhầu tim tôi
cỏ hoang mắc
cạn lưng đồi
ngu si…
bén rễ…
đâm chồi…
nở hoa…
Sàigòn 8/2003
(trang 187)
Tóm lại, tác
giả làm thơ tôn trọng sự thật, thơ trung thưc. Thơ Doãn Quốc Vinh đơn giản
qua cách trình bày ngắn gọn, ý thơ dễ hiểu, không cầu kỳ, sáo ngữ, nhiều
bài âm điệu châm biếm, dí dỏm. Tác giả nhìn cuộc sống lạc quan, giản dị
qua thi ca, phải chăng anh dùng thơ đề dung hòa lãnh vực kiến trúc hay hội
họa vốn đòi hỏi nhiều chi tiết, nhiều sắp xếp, tính toán quy củ, có thể
Vinh dùng thơ như thú vui giảm stress, anh có những bài trêu đời, hay trêu
tình. Ví dụ:
LẠY TRỜI LẠY PHẬT
Ới Trời, ới
Phật… từ tâm
con nào có
muốn ôm nhầm thị phi
ới Đời… mê
bước mải đi
lỡ chân dẫm
nát sân si…
chẳng ngờ !
VÔ ĐỀ
…
ra đường…
ngộp tóc em
bay
về nhà…
ngộp thở
ngất ngây đứng ngồi
…

Hoạ sĩ Doãn Quốc Vinh
Suốt thi tập
tác giả chỉ dùng đoản thơ, nhưng ý nghĩa rõ ràng nói lên đại ý của bài.
Tôi nhớ nhà văn hay giáo sư văn chương Nguyễn Thanh Liêm cho là một bài
thơ hay có thể ở dạng ngắn gọn mà xúc tích ý, thi vị và ẩn chứa hồn thơ.
Thật vậy chỉ vài câu thơ đủ nói lên ý mà thi nhân muốn bộc lộ hay tâm tình
tôi cho là thành công.
Xin hân hạnh
giới thiệu thi tập: Lục Bát Tùy Bút, dầy hơn 200 trang, không ghi giá bán.
Liên lạc tác giả qua email:
dv.gallery@yahoo.com
Trần Việt Hải
email:
viethai712@yahoo.com

Việt Hải Los Angeles
|