Đặc San Xuân

Cắm Hoa Trang Trí: Hải Lộc

TẾT VÀ TUỔI THƠ.

***

Thuận Mỹ là quê ngoại của má tôi, vì vậy từ những ngày còn thơ ấu, cứ mỗi lần Tết đến là chị em chúng tôi thường được dẫn về đây để mừng tuổi và chúc Tết ông bà cùng các cậu các dì.

Hành trình mà chị em chúng tôi đi là chuyến tàu chợ xuất phát từ ga xe lửa Ninh Hòa đi Nha Trang và ga đầu tiên mà chúng tôi đến là ga Thuận Mỹ, giờ nghĩ lại chỉ có đoạn đường tàu ngắn ngủi từ NH đến TM (3 cs) mà nó đã làm tôi rạo rực suốt cả đêm giao thừa.

Sáng mùng một Tết mấy chị em thức dậy thật sớm, lựa mặc bộ đồ thật mới, đi qua đi lại chờ ba má lì xì dặn dò vài ba câu rồi cùng dắt díu nhau lên đường. Mới mùng một Tết nhưng ga xe lửa Ninh Hòa đã đầy ấp người nhất là những bọn con nít như chúng tôi, đứa nào cũng mặc đồ mới : tíu ta, tíu tít bên người thân, nôn nóng chờ nhau mà bước lên tàu. Tiếng còi tàu vừa hú, tiếng nổ xình xịch của máy chưa tròn tua, chúng tôi chưa ổn định được chỗ ngồi thì đoàn tàu ngừng hẳn : vì đó là ga Thuận Mỹ. Nhìn theo đoàn tàu khuất dần theo đường rây mà lòng tôi hãy còn bâng khuâng lưu luyến.

Thôn Thuận Mỹ hiện ra trước mắt tôi với cây nêu bằng tre cao ngất ngưỡng đang ngã nghiêng theo chiều gió, được dựng ngay trước sân đình làng. Nhìn quanh nhiều ngôi nhà ngói được bao bọc bởi hàng dâm bụt xanh rờn mới cắt xén thẳng tấp trông thật xinh xắn, trước sân nhà nhiều chậu cúc vàng nở rộ, ngập nhiều xác pháo hồng. Hai bên đường cứ một đoạn ngắn là có sòng bầu cua, tiếng cười, tiếng la : một bầu…hai bầu… ba bầu…. của bọn trẻ reo mừng làm vang vọng cả một góc xóm. Xa xa lại có một sòng sóc dĩa bà con đang bu quanh, tiếng chạm của ba đồng xu kêu len ken, tôi biết nó đã làm hồi hộp không biết bao người.

Vội vã về chúc Tết và mừng tuổi ông bà cùng các cậu, các dì, được lì xì vài ba đồng tiền mới là chúng tôi biến ngay ra chợ Thuận Mỹ. Chợ Thuận Mỹ năm nay có đoàn hát bội về đây che lều, dựng rạp để phục vụ cho bà con trong ba ngày Xuân. Từ nhỏ tôi thường theo má tôi xem hát cải lương, chứ chưa hề biết hát bội là gì ? thế nhưng nhìn những tấm bảng quảng cáo rườm rà hấp dẫn nào là tuồng Tiết Đinh San cầu Phàn Lê Quê, nào Ngũ Hổ Bình Đông, Ngũ Hổ Bình Tây, rồi Tôn Tẩn hạ san...Hiếu kỳ tôi len lỏi theo đám đông vào trong sân khấu, thật sự đầu tiên tôi thấy sợ hơn là xem hát vì trước mắt tôi các diễn viên ăn mặc cầu kỳ lạ hoắc, trang điểm thì đậm màu đỏ choét còn hát thì chẳng nghe êm tai tí nào chỉ thỉnh thoảng nghe vài tiếng ứ …hự … Thế nhưng, khi nhìn quanh thấy các cụ già miệng thì nhai trầu bỏm bẻm, đôi mắt thì luôn nhìn trên sân khấu, thỉnh thoảng mủm mỉm cười như có vẻ tâm đắc lắm.

Trưa đến cậu mười út dắt chiếc xe ngựa ra chở chúng tôi đi chơi, trên con đường làng cũng có nhiều chiếc xe ngựa chạy dọc ngang, trên xe thường là những đứa con nít như chị em chúng tôi, tiếng reo hò, tiếng la ó làm náo động ở vùng quê hoang dã này một bầu không khí yên bình và thoải mái. Cậu mười cho ngựa rẽ qua thôn Thạnh Mỹ, cậu giới thiệu nơi đây có món bún cá thật ngon, cậu chở qua Phú Hòa xuống Quang Dinh rồi quẹo sang gò Quít đi ngang qua Phong ấp rồi về đến nhà.

Thuận Mỹ xưa nay còn có tên gọi quen thuộc là chợ Bến, tôi nhớ ngày xưa cứ mỗi lần ngồi trên chiếc xe đò đi từ Nha Trang về Ninh Hòa, khi đến đây các chú lơ xe thường la to chợ Bến đây! ai có xuống chợ Bến không ? Lúc này mình thấy nôn nao trong dạ vì biết rằng mình sắp về đến nhà. Bà con thôn Thuận Mỹ thường sống bằng nghề nông và một nghề thật đặc biệt nữa là chạy xe ngựa. Ngay đầu đường trên quốc lộ 1A có bến xe ngựa và mỗi buổi sáng bà con trong thôn thường đến đây đón xe ngựa mà đi chợ Dinh.

Ở xóm Rượu cũng có vài gia đình sống bằng nghề chạy xe ngựa, trên con đường Nguyễn Trường Tộ cứ mỗi buổi sáng là xe ngựa chạy liên tục phần đông là chở khách đi chợ Dinh, tôi nhớ ngay bên hông thành chùa Hội Quán có một bến xe ngựa và cứ mỗi lần qua đây tôi thích dừng lại nhìn mấy con ngựa đứng nhai cỏ, nó ăn ngấu nghiến ngon lành thỉnh thoảng nhìn lên, ngoe ngoảy cái đuôi rồi dậm chân thình thịch…. Hiện tại xe ngựa là phương tiện đi lại quen thuộc nhất ở quê tôi, ai có nhu cầu đi đâu đều thuê xe ngựa có khi luôn cả đám cưới. Thuở nhỏ được ngồi trên chiếc xe ngựa là cả một điều hạnh phúc nhất của tôi và còn điều thú vị nữa là chú mã nhà mình bị cứ thẳng đường mà chạy bất cả ổ gà hay ổ voi, nhưng bác tài nhà ta thì luôn miệng cứ bảo rằng êm….êm…

Đã có một dạo chúng tôi về chợ Thuận Mỹ đặt máy xay lúa, có lẽ lúc này là thời gian an nhàn nhất trong cuộc sống của gia đình tôi. Buổi sáng nhìn bà con bưng từng rổ rau, quảy vài nải chuối, xách vài ba trái bầu, trái mướp đến chợ bán mà tôi thấy an phận mình, khi mặt trời vừa lên cũng là lúc mà nhiều chiếc xe ngựa dưới biển chở cá về chợ, có nhiều con cá còn tươi rói, còn giãy đành đạch. Ở đây, gạo trắng, cá tươi rau quả đầy đủ thì không còn gì mà mơ ước nữa ! …!...

Bao mùa Xuân đã đi qua, hôm nay ngồi giữa lòng thành phố xa lạ, nhìn bà con đi mua sắm Tết, nhìn những dòng xe chạy dọc ngang mà nhớ về quê nhà tha thiết, nhớ những ngày còn thơ theo chân mẹ đi chợ Tết, nhớ từng khóm trúc bụi tre và nhớ nhất là được ngồi trên chiếc xe ngưa chạy rong theo các đường làng quê dù bị nhồi muốn sốc hông nhưng luôn văng vẳng bên tai mình hai tiếng êm…êm….

LƯƠNG LỆ BÍCH SAN

Kỷ niệm Xuân Tân Mão

1 / 1 / 2011