|
Mục
Lục
Trang
Bìa
Ban
Biên Tập
Lá
Thư
Xuân
Nguyễn
Thị Thanh
Trí
Đọc
Lá
Thư
Xuân
Nguyễn
Đôn
Huế
Trang
Táo
Quân Xứ
Ninh
Chầu
Ngọc
Đế
Lê
Thị Lộc
Câu
Đối
Mừng
XUÂN
Mục
Đồng
Câu Đối
Tết
Vinh
Hồ
Thơ
Xuân
Xuân
Về Trên Phố
Ninh Hòa
Tường
Hoài
Xuân
Chớm
Vinh
Hồ
Chúc
Xuân Đầu Năm
Lý
Hổ
Mừng
Xuân
Nguyên
Kim
Mừng
Xuân Tân Mão
Mừng Xuân
Mới
Nguyễn
Liệp
Xuân
Đi
Chùa
Lễ Phật
Xuân Viễn
Xứ
Lê
Văn
Ngô
Xuân
Nhớ
Thi
Thi
Đón
Xuân
Hoài
Thu
Xuân
Về
Hai
Phương
Ngô
Trưởng
Tiến
Còn
Nợ Mùa Xuân
Lương
Mỹ
Trang
Mùa
Xuân
Đi
Lễ
Chùa
Nguyễn
Thị Thanh
Trí
Chúc Mừng
Tết Tân
Mão
Năm 2010
Du
Sơn Lãng
Tử
Những Sắc
Hoa Mùa
Xuân
Tiểu
Vũ Vi
Tết Quê
Nhà
Gói
Bánh
Lan
Đinh
Có Một
Mùa
Xuân
Như
Thế
Lê
Thị Ngọc
Hà
Bữa Cơm Chiêu
30 Tết
Của
Má
Nguyễn
YLang
Xuân
Quê
Hương
Phạm
Thanh Phong
Tân - Mão...
Phi
-
Ròm
Tết Và
Tuổi
Thơ
Lương
Lệ Bích San
Tết
Hải
Ngoại
Đón Tết Việt
Nam Tại
Toronto Và
San Jose
Trần
Ngọc
Chánh
Tâm
Xuân
Nguyên
Kim
Văn
Hóa
Dân
Gian
Tục
Lệ
Tết
Trần
Ngọc
Chánh
Phỉnh
Nguyễn
Thị
Tuyết
Mai
Ấp
Ngoài
Nguyễn
Thục
Hội
Ngộ
Ninh
Hòa-Dục Mỹ
Hội Đồng Hương
NH-DM,
Nơi Nhìn
Lại Một Thời...
Nguyễn Hồ
Bảo
Đại
Hội -
Tiểu
Hội
Topa Panning
Cắm
Hoa
Trang
Trí
Nghệ
Thuật
Cắm
Hoa
Hải
Lộc
Tranh
Nghệ Thuật
Tranh
Ảnh
Nghệ
Thuật
Phi
-
Ròm
Hoa Xuân
Ngày
Tết
Hình
Ảnh
Xuân
Sử
Xương
Hải
Thơ
Vui
Con
Mèo
Trèo Cây
Cau
Nam
Kha
Nhậu
Một
Mình
Phạm
Thanh
Phong
Chung
Vợ
Chung
Chồng
Mai
Thái
Vân
Thanh
Chất
Vấn
Ngọc
Hoàng
Dương
Công
Thi
Đốt Tràng Pháo
Chuột
Mừng Nhà
Mẹo
Tú
Trinh
Mèo Ngao Lật
Đổ Loài
Cọp Dữ
Tú
Trinh
Ca
Hát/Nhạc
Nhạc Xuân Và Quê
Hương
Thu
Thủy,
Lan
Đinh
Thanh
Nhàn,
Lý
Hổ
Tân Cổ: Không Tên
Nguyễn
Hương
Phương
Ngữ
Ninh
Hòa
Một
Số
Từ
Biến
Âm:
PHỈNH
Nguyễn
Văn
Thành
Tôn
Giáo
Kỷ Niệm Chuyến
Du Xuân
Đà Lạt
Đinh
Hữu
Ân
Năm
Tân
Mão
Nói
Chuyện
Mèo
Ba
Chị
EmTuổi
Mão
Lữ
Thanh
Cư
Tán Ngẫu Về
Loài Mèo Cho
Năm Mới
Trần
Việt
Hải
Năm
Mèo Tản Mạn
Về Mèo
Vinh
Hồ
Ngũ Phụng Thư
Trần
Thị
Phong
Hương
Nỗi
Niềm Năm Con
Thỏ
Thục
Minh
Tản
Mạn
Về
Tết
Tân
Mão
Nguyễn
Văn Thành
d_bb
Đ.H.K.H
Mùa
Xuân
Nào
Trên
Quê
Hương
Tô
Đồng
Liêu Trai Chí
Dị-415
Đàm
Quang
Hưng
Thanh
Phong
Thi
Tập-57
Vũ
Tiến Phái
Hạnh Xả
Nguyễn
Văn Phú
Ngũ Phúc
Lê
Phụng
Tết
Nhất
Nguyễn
Hữu Quang
Kinh
Nghiệm
Sống
Đi
Tìm
Sự
Thật
Tâm
Đoan
Chăm
Sóc
Người
Cao
Tuổi
BS Đỗ
Hồng
Ngọc
Ngày
Tết
Tôi
Đi
Nằm
Viện
Phan
Nho
Tâm
Bình
Thế
Giới
Bình
Trí Bửu
Nguyễn
Thừa
Số
Mạng
Nguyễn
Tính
Văn
Hóa
Ẩm
Thực
Món
Chay
Ngày
Tết
Lê
Thị Đào
Đừng
Quên
Xà
Lách
Xoong
Việt
Hải
Lucky
Money
Đinh
Thị
Lan
Kim
Chi
Hàn
Quốc
Hoàng
Lan
Rau
Muống
Ngâm
Chua
Hoàng
Lan
Thịt
Quay
Kho
Dưa Cải
Chua
Hoàng
Lan
Đậu
Hủ
Trứng
Nguyễn
Y
Lang
Bánh
Tét
Tôi
Gói...
Phi
-
Ròm
Sức
Khỏe
Viêm
Gan
Siêu
Vi
B
BS Nguyễn
Vĩ
Liệt
Biên
Khảo
Kinh
Tế
Việt
Nam
Tổng
Kết Tình
Hình
Kinh
Tế
Của
Việt
Nam
Năm 2010
Nguyễn
Văn Thành
Hoa
Kỳ/Thế
Giới
Tổng
Kết Tình
Hình
Kinh
Tế
Của
Mỹ
Quốc Năm 2010
Nguyễn
Văn Thành
Tài
Nguyên
Nghề
Dệt
Lá
Buồm
Dương
Công
Thi
Ruộng
Muối
Hòn
Khói
Lê
Phú
Thọ
Viết
về
Ninh
Hòa
Con
Mèo
Mun
Nơi
Lăng
Bà
Vú
Quách
Giao
Hòn Vọng Phu
Lê
Văn
Ngô
Phủ
Ninh Hòa
Lê
Văn
Ngô
Bưởi Trái Mùa
Dương
Công
Thi
Viết
về
ninh-hoa.com
Thư
Xuân
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Ninh
Hòa
Xa
Mà
Gần
Phan
Trang
Hy
Kỷ
Niệm
Về
Trường:
Trần
Bình Trọng
Ninh Hòa
Một
Mùa Xuân Vắng
Cành Mai
Trần
Hà Thanh
Ký
Ức
Liên
Trạch
Các Trường
Khác
Tôi
Đi
Giữa
Trời
Bồi
Hồi
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Bến
Sông
Xưa
Nguyễn
Thị
Tuyết
Hoa
Thi
Nhạc
Giao
Duyên
Ninh
Hòa,
Ninh
Hòa
LMST-Thơ:
LL
Huyền Chiêu
Văn
Học
Nghệ
Thuật
Ngày
Xuân Nói Chuyện
Trầu Cau
Nguyễn
Tấn Ka
Sự
Cô Đơn Và
Khát Vọng
Đợi Chờ...Trong
Thi Phẩm
BẾN ĐỢI
Lê
Miên
Khương
Đọc
BẾN ĐỢI 2 Của
Kim Thành
Và TT Phú Sĩ
Trần
Bình Nam
Tát
Nước
Đầu
Đình
Phạm
Thị
Nhung
Mộ
Xuân
Mạn
Hứng
Dương
Anh
Sơn
Xuân
Tiêu
Lữ
Thứ
Dương
Anh
Sơn
Giai
Thoại
Bài
Thơ
Phong
Kiều
Dạ
Bạc
Trí Bửu
Nguyễn
Thừa
Ý
Của Thơ
Nguyễn
Tính
Mùa
Xuân
Và
Thi
Ca
Người
Xứ
Vạn
Dạ Khúc Tình
Xuân
Tiểu
Vũ
Vi
Tưởng
Niệm
Anh
Ơi,
Đừng
Đi
Nguyễn
Thị
Thu
Thơ
Giao
Thừa
Đinh
Hữu
Ân
Gởi
Bạn
Thân
Dương
Công
Bản
Giông
Tố
Khắc
Họa
Nguyễn
Thị
Bảy
Tình
Biển
Thanh Bình
Viết
Cho Anh
Lê
Tấn
Cam
Hai
Chiếc
Áo
Nguyên
Chất
Tình
Yêu Buổi Sáng
Trần
Thị
Chất
Đổi
Thay
Hương
Đài
Cuối
Trời
Hương
Đài
Sầu
Đông
Lê
Thị
Đào
Thơ
Chờ
Xuân
Trần
Minh
Hiền
Tiễn
Con
Nguyễn
Thị
Tuyết
Hoa
Bềnh
Bồng Đón Xuân
Tường
Hoài
The
Poem Of NumBer
5
And Number
6
Vinh
Hồ
Nem
Chua
Ninh
Hòa
Nguyễn
Thế
Huy
Về
!
Nguyễn
Hương
Xuân
Gõ
Cửa
Quỳnh
Hương
Ninh
Hòa
Tôi
Mơ
Phan
Trang
Hy
Thị
Trấn
Bằng Lăng Tím
Nguyễn
Tấn Ka
Xuân
Trở
Về
Nam Kha
Ta
Muốn
Hỏi
Nguyễn
Y Lang
Chúa
Xuân
Có
Biết?
Hồn
Nhiên
Nguyễn
Liệp
Xuân
Nồng
Đàm
Thị
Ngọc
Lý
Sáu
Bài
Thơ
Xuân
Nguyễn
Thị
Khánh
Minh
Tình Thơ
Lê
Văn
Ngô
Cây
Cỏ Cũng Vui
Lây
Như
Nguyệt
Chùm
Thơ
Như
Nguyệt
Xuân
Nhớ
Mẹ
Phan
Nho
Ta
Về
Đêm
30
Phan
Tưởng
Niệm
Thư
Xuân
Cho
Con
Phan
Tưởng
Niệm
Núi
Cô Tiên
Nguyễn
Hoàng
Phi
Điệp
Khúc
Mùa
Xuân
Bích
Phượng
Dĩ
Vãng
Mùa
Xuân
Nguyễn
Quân
Hạnh
Phúc
Mùa
Xuân
Nguyễn
Quân
Tranh Cố Hương
NhàQuê
Đá Vàng
Cô
Kim
Thành
Thuở Ấy Học
Trò
Cô
Kim
Thành
Xuân Phai
Võ
Ngọc
Thành
Mùa Xuân Nhớ
Mẹ
Trần
Đình
Thọ
Anh
Là
Mùa
Xuân
Hoài
Thu
Em
Không
Về
Nguyễn
Thị
Thu (VN)
Nhớ
Quê
Ngô
Trưởng
Tiến
Sầu
Tha Hương
Nguyễn
Tính
Nỗi
Nhớ...Mùa
Xuân
Hoàng
Trang
Xuân
Chưa
Trọn
Vẹn
Nguyễn
Thị Tri
Thềm
Xuân
Luyến
Mộng
Du
Sơn
Lãng
Tử
Xuân
Viễn
Vọng
Du
Sơn
Lãng
Tử
Mộ Xuân
Hoài
Cảm
Tiểu
Vũ Vi
Văn
Đi
Qua
Ngày
Giông
Bão
Lê
Thị
Mỹ
Châu
Những
Ý
Nghĩ
Vụn
Cuối
Năm
Việt
Hải
Giữ
Lấy
Mùa
Xuân
Cao
Minh
Hưng
Người
Thầy
Dạy
Búp
Bê
Phan
Trang
Hy
Nẻo
Về
Đinh
Thị
Lan
Nhanh
Quá
Những
Mùa
Xuân
Lê
Thị
Lộc
Chuyện
Kể Trong Ngày
Xuân
Thục
Minh
Bạch
Miu
Topa
Panning
Khúc
Loanh
Quanh
Lê
Văn
Quốc
Bếp
Lửa
Chiều
Đông
Trương
Thanh
Sơn
Chuyện
Đầu
Năm
Lâm
Minh
Tài
Đi
Qua Những Bình
Yên
Hoa Cúc
Nguyễn
Hữu
Tài
Mỗi
Độ
Xuân
Về
Thi
Thi
Hạt
Bụi
Trong
Tim
Tiểu
Thu
Một Bông Hồng
Cho Đại Hội
Thụ Nhân
2010 Tại Úc
Người
Xứ
Vạn
Chuyện Xóm Cầu
Gỗ
Nguyễn
Thị
Cẩm
Vân
Thư từ,
bài vở, hình ảnh hoặc
ý kiến xây dựng, xin liên lạc:
diem27thuy@yahoo.com
|
G ia
Chánh
:
Lời Ước
Nguyện Đầu Năm 2011:
Đừng Quên Xà Lách Xoong
gười viết xin dùng nhập đề luân khởi trước khi tiến vào mục
tiêu, như đầu năm người ta cần dài dòng, cần tả oán. Đầu năm thì
cái gì cũng cái gì dư thừa là sự biểu kiến tốt đẹp, sự khiếm
hụt, ít lời, chúc ít, tí tẹo, kẹo kéo chắc chắn sẽ không nên.
Hãy vô đề đi vậy.
Rau xà lách xoong vốn thông dụng với chúng ta, nó vốn phổ thông,
và rẻ tiền. Các món về rau xà lách xoong như xà lách xoong nầu
canh chả cá thác lác, nộm xà lách xoong (rau tươi trộn dầu dấm,
hột gà luộc, tôm bò xào củ hành, cà tomate), xà lách xoong ăn
với món cá chiên, hay xà lách xoong dùng trong các món lẩu hay
tả pí lù,.. tùy theo ý thích của từng người.
Xà lách xoong có 2 loại: loại cọng nhỏ, loại thân to mà chúng ta
thường thấy tại xứ Mỹ. Để tìm hiểu về rau xà lách xoong, mà tự
điển Wikipedia gọi là Cải xoong, tiếng Anh là watercress, tiếng
Pháp là cresson, theo danh pháp khoa học là Nasturtium
officinale hoặc Nasturtium microphyllum; cải xoong là một loại
thực vật thủy sinh hay bán thủy sinh, sống lâu năm và lớn nhanh,
có nguồn gốc từ châu Âu tới Trung Á và là một trong số những
loại rau ăn được con người dùng từ rất lâu. Các loài thực vật
này là thành viên của họ Cải (Brassicaceae), về mặt thực vật học
là có họ hàng với rau tần và rau mù-tạc (mustard), tất cả chúng
đều đáng chú ý vì có mùi vị hăng hắt, hơi nhẫn và cay nhẹ.
Thân của cải xoong trôi nổi trên mặt nước và lá của nó là loại
lá phức hình lông chim. Cải xoong sản sinh ra các hoa nhỏ màu
trắng và xanh lục, mọc thành cụm. Nasturtium
nasturtium-aquaticum và Sisymbrium nasturtium-aquaticum là các
từ đồng nghĩa của N. officinale. Nasturtium officinale thứ
microphyllum (Boenn. cũ Reich.) Thellung là từ đồng nghĩa của N.
microphyllum (ITIS, 2004). Các loài này cũng được liệt kê trong
một số nguồn là thuộc về chi Rorippa, mặc dù các chứng cứ phân
tử chỉ ra rằng các loài thực vật thủy sinh với thân rỗng có quan
hệ họ hàng gần gũi với Cardamine hơn là so với Rorippa
(Al-Shehbaz & Price, 1998). Lưu ý là mặc dù tên khoa học của chi
cải xoong là Nasturtium, nhưng chi này không có họ hàng gì với
các loài sen cạn trong chi Tropaeolum (họ Tropaeolaceae) mà
trong dược danh Anh ngữ thông thường người ta cũng gọi là
"Nasturtium".
Về trồng trọt thì trên thực tế, người ta trồng cải xoong ở cả
phạm vi lớn lẫn phạm vi trong vườn nhà. Là loại cây (bán) thủy
sinh, cải xoong rất phù hợp đối với việc trồng trong nước, phát
triển tốt nhất trong nước hơi kiềm. Thông thường người ta trồng
nó xung quanh vùng thượng nguồn của các dòng nước chảy qua vùng
đá phấn. Tại nhiều thị trường khu vực thì nhu cầu về cải xoong
vượt xa khả năng cung cấp. Có điều này là do lá cải xoong không
thích hợp cho việc phân phối trong dạng khô và chỉ có thể lưu
giữ trong một thời gian ngắn. Nếu mọc hoang dã thì cải xoong có
thể cao tới 50-120 cm. Người ta cũng bán cải xoong trong dạng
cây rau non, trong trường hợp này người ta thu hoạch thân cây ăn
được chỉ vài ngày sau khi hạt nảy mầm.
Bàn sâu về nguồn gốc và kỹ thuật trồng cải xà lách xoong, loài
rau này có nguồn gốc Châu Âu, ngày nay được trồng ở phía Tây
Châu Á và nhiều nước trong vùng nhiệt đới như Mã Lai, Ấn Độ, Nam
Dương, Phi Luật Tân, Việt Nam,… và ở phía Bắc Châu Phi. Cải
xoong giàu Calcium (64 mg), sắt (1,1 mg), vitamin A, C,… Ở Việt
Nam cải xoong được trồng chủ yếu ở vùng cao, có khí hậu mát như
miền Bắc, Đà Lạt, Bình Thuận. Ở Đồng bằng sông Cửu Long, Quận
Bình Minh thuộc tỉnh Vĩnh Long là nơi trọng điểm trồng nhiều rau
xà lách xoong, có truyền thống từ lâu đời, không những cung cấp
cho vùng đồng bằng và cho cả Sài Gòn. Ngoài ra tỉnh An Giang,
Cần Thơ cũng có trồng nhưng diện tích không đáng kể lắm.
Đặc tính sinh học, thân cải non, mềm, xốp dài 20 – 60 cm, mỗi
lóng thân dài 1 – 5 cm tùy thuộc rất lớn vào thời tiết và sự
chăm sóc, mỗi mắt có thể mọc một cành. Lá kép có 3 – 9 lá phụ,
lá đỉnh to nhất, lá cải hình tròn nhỏ màu xanh đậm, rìa lá răng
cưa. Cải xoong thuộc loại rễ chùm, có nhiều rễ phụ ở đốt thân có
thể hút chất dinh dưỡng và nếu đem trồng sẽ thành cây độc lập.
Cải xoong rất thích sống ở nơi nhiều đất bùn, sống dưới nước, độ
ngập khoảng 4 – 5 cm nơi có dòng nước chảy như ở dưới chân của
thác nước, mực nước sâu thì thân cải mọc dài. Cây sinh trưởng
tốt ở nhiệt độ 15 – 200C, ở độ cao trên 1000 m so với mặt nước
biển (như vùng Đà Lạt). Độ pH của đất thích hợp nhất 6 – 7,
không sống được trong đất phèn, đất mặn hoặc đất cát trong mùa
nắng. Cây rất thích độ ẩm cao, cần nước tưới thường xuyên.
Về kỹ thuật canh tác, việc chọn giống rất quan trọng cho người
nông dân vì năng suất, cũng như thị hiếu và nhu cầu. Các giống
hiện đang canh tác là giống địa phương, qua chọn lọc cho thấy nó
phù hợp với điều kiện canh tác ở địa phương như chống chịu sâu
bệnh, chịu nhiệt cao, cho năng suất ổn định, phẩm chất rất ngon,
phù hợp với thị hiếu người tiêu thụ.
Thời vụ của xà lách xoong là trồng được quanh năm, mùa thuận là
trồng vào các tháng giáp Tết 11 – 12 dl, thời tiết mát mẻ, thuận
lợi cho sự phát triển của cây trồng và cho năng suất cao. Rau
cần tưới đủ ẩm, tưới sương sương, mong mỏng lên lá, chĩu khó
tưới nhiều lần trong ngày. Mùa nắng ta tưới trung bình 1 giờ một
lần, chừng 10 – 16 lần trong ngày thôi nhe. Mùa thu hoạch là vào
mùa nắng khoảng 60 ngày sau khi cắt lứa trước là thu hoạch.
Trồng từ tháng 09 – 12 thì thu hoạch vào khoảng 35 ngày sau khi
thu hoạch lứa trước. Thu hoạch trung bình từ 6 – 8 lứa trong
năm. Năng suất trung bình từ 8 – 10 tấn/ ha/ vụ.
Giá trị dinh dưỡng, cải xà lách xoong chứa một lượng đáng kể
sắt, calcium và folic acid cùng với các vitamin A và C. Tại một
số khu vực, cải xoong được coi là cỏ dại nhưng tại những khu vực
khác thì nó lại được coi là rau ăn hay cây thuốc. Ở những khu
vực mà cải xoong mọc có nhiều chất thải động vật thì nó có thể
là nơi trú ẩn cho các loại động vật ký sinh như sán lá gan cừu
Fasciola hepatica.
Người ta cũng liệt kê một số lợi ích cho việc ăn cải xoong,
chẳng hạn việc nó có tác dụng như một chất kích thích nhẹ, một
nguồn hóa chất thực vật, có tác dụng chống ốc-xýt hóa, lợi tiểu,
long đờm, hen suyển, bệnh đường phổi, nhuận trường và trợ giúp
tiêu hóa. Phần kế của bài người viết sẽ bàn thêm về lợi ích của
rau này cho sức khỏe con người.
Bây giờ hãy bàn về loại kỳ diệu này, tin cho biết là rau cải
xoong có khả năng ngăn ngừa bệnh ung thư ví. Tôi vốn kỵ danh từ
"vú", nên xin phép được ghi trại như "ví" nghe thanh tao và bớt
thô hơn. Món rau quen thuộc không chỉ mang lại 9 loại vitamin và
khoáng chất, mà còn giúp ngăn chận căn bệnh ung thư ví, một nỗi
kinh hoàng của chị em phụ nữ dễ thương trên hoàn vũ.
Rồi tin thêm từ tờ Telegraph và Foodconsumer cho biết, tìm hiểu
trên một nhóm bệnh nhân ung thư ví sống sót, được ăn cải xoong
mỗi ngày, nhóm nghiên cứu từ Đại học Southampton bên Anh quốc
tìm thấy, chỉ vài giờ sau khi ăn 80 gram cải xoong, hàm lượng
hợp chất chống ung thư trong máu của họ đã cao hơn đáng kể. Hợp
chất này có tên gọi phenethyl isothiocyanate, nó vốn tạo vị cay
nóng cho cải xoong đã ngăn chận protein kích thích sản xuất
hypoxia - tác nhân khiến khối u tăng sinh. Cải xoong cũng giúp
làm tắt nghẽn các tín hiệu mà tế bào ung thư gửi đi để yêu cầu
cơ thể cung cấp thêm máu và oxygen.
“Tôi ngạc nhiên khi thấy chỉ ăn một lượng nhỏ cải xoong mỗi ngày
cũng làm thay đổi đáng kể hợp chất chống ung thư trong máu. Nó
có tiềm năng tạo ảnh hưởng tương tự trên các loại ung thư khác”,
giáo sư Graham Packham, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết như thế.
Xà lách xoong với thịt bò xào
Thực tế, đây không phải là lần đầu tiên cải xoong được phát giác
điều lý thú này là có thể chống lại bệnh ung thư. Năm 2007, công
trình của các nhà khoa học Do Thái cũng đã tiết lộ rằng ăn một
lượng cải xoong mỗi ngày sẽ làm giảm những hư tổn ADN trong tế
bào máu và được xem là những yếu tố khơi mào cho ung thư.
Xà lách xoong vì chứa nhiều khoáng chất và có khả năng kháng ung
thư. Chuyện xưa kể rằng khi đi tìm một nơi dùng để chữa bệnh, y
tổ sư Hippocrates đã chọn địa điểm gần một bờ suối, nơi ấy mọc
đầy những cọng xà lách xoong xanh tươi để ông có thể dùng chúng
chữa trị cho bệnh nhân.Tôi tự hỏi nếu như y tổ sư đã biết chuyện
này từ khuya mà tại sao các danh y Việt Nam ta không khai thác
kịp thời, hỡi những me-sừ Peter Morita, Trần Văn Thuần, Vũ Văn
Tùng, Vương Ngọc Long, Phạm Gia Cổn, Nguyễn Ý Đức, Trương Ngọc
Thạch, Mùi Quý Bồng, Trần Văn Khang hay Phạm Anh Dũng? Mà thôi
thì trễ còn hơn không nhé.
Rau xà lách xoong khi xưa mọc nơi hoang dã, nên nai, thỏ xơi líu
lo, từ khi con người sinh mau đẻ nhanh, con người dành phần xà
lách xoong thiên nhiên, rồi nảy sinh ra canh tác, sản xuất qui
mô. Tuy vậy chợ Mễ nơi tôi ở khi nông gia được mùa thì xà lách
xoong là thực phẩm của người nghèo, một đô xanh được 3 bó, chỉ
mắc hơn hành xanh, ta trả một đô xanh được 4 bó hành. Giới y
khoa dinh dưỡng cũng loan truyền là hành xanh cũng ngăn ngừa ung
thư luôn. Nhưng bài viết này không dành chỗ dứng cho hành xanh,
hẹn khi khác vậỵ
Voila, cỏ hoang xà lách xoong của những ngày xưa thân ái khi
thiên nhiên vừa chớm nụ khai mở, nhưng rồi cũng có lúc xà lách
xoong là vị cứu tinh cho nhân loại. Trong quá khứ, đã từng xảy
ra những cơn đại hạn khắp châu Âu làm cho nguồn cung cấp lúa mì
trở nên thiếu hụt trầm trọng, lúa mì chỉ dành để cung cấp cho
những giới giàu có, danh gia vọng tộc, thời bấy giờ xà lách
xoong bỗng được vinh danh là “thực phẩm của người nghèo”. Văn
học ghi nhận cụ Nguyễn Công Trứ cho thơ "Ngày ba bữa vỗ bụng rau
bình bịch", tôi không rõ cụ Uy Viễn tướng công này xơi luôn rau
xà lách xoong vốn mang bản sắc bình dân trong những buổi ăn nhỉ?
Canh tôm xà lách xoong
Xà lách xoong rất dồi dào các chất beta-carotene, vitamin B1,
vitamin B6 và những vitamin tan trong dầu như vitamin E, vitamin
K. Nó cũng chứa một hàm lượng cao các khoáng chất cần thiết cho
cơ thể như iodine, sắt, calcium, magnesium, kẽm... Đặc biệt, một
thành phần vô cùng sáng giá hiện diện trong xà lách xoong chính
là quercetin. Đây là một hợp chất flavonoid đóng vai trò quan
trọng cho yếu tố kháng viêm, đồng thời cũng là một chất thiên
nhiên có chức năng chống dị ứng. Bản thân quercetin cũng là một
kháng tố hữu hiệu chống sự ôc-xýt hoá, giúp cơ thể loại trừ các
phân tử gốc tự do (free radicals).
Này các bà nội trợ nhà ta khi cho xà lách xoong nấu ở nhiệt độ
cao(high heat) sẽ hỏng bét cả nhé. Ở nhiệt độ cao những hợp chất
quý giá hiện diện trong xà lách xoong sẽ bị vô hiệu hoá bởi sức
nóng sẽ tiêu hủy những tinh chất dinh dưỡng.
Từ ngàn xưa, Y tổ sư Hippocrates đã từng dùng xà lách xoong để
chữa các bệnh cảm, ho, các bệnh về đường phổi, suyễn, táo
bón,... Y học cổ truyền ở một số nước đã dùng xà lách xoong để
hỗ trợ cho bệnh nhân lao, thấp khớp, đau lưng, thiếu máu, nhuận
trường, tiểu đường, tim mạch, giảm thị lực, sỏi mật. Đặc biệt,
xà lách xoong có thể dùng để giúp bệnh nhân cai nghiện rượu,
thuốc lá. Như đã đề cập, theo kết quả nghiên cứu từ bên Anh
quốc, bản phúc trình đã kết luận rằng trong xà lách xoong có
chứa một hợp chất gọi là phenylethyl isothio cyanate (PEITC),
chất này có khả năng ngăn chặn lại những quá trình gây tổn hại
DNA trong bạch cầu, sự tổn hại DNA trong bạch cầu sẽ gây ra cho
các tiến trình phát sinh ung thư. Nhờ đó, xà lách xoong có khả
năng kháng ung thư.
Như phần trên trình bày, rau xà lách xoong dễ trồng và dễ thu
hoạch, có thể tìm thấy loài cây này mọc hoang dọc theo những bờ
ao, bờ suối. Xà lách xoong cũng rất dễ chế biến trong kỹ thuật
bếp núc.
Thôi thì tóm lại, ông bà ta bảo rằng "Đói ăn rau, đau uống
thuốc". Nhưng rồi càng về sau giới y dược khoa, giới vi sinh
hóa lại ngay tình hay cố ý quảng bá rầm rộ cho ý niệm "Đói ăn
rau thì đau chả cần uống thuốc". Mấy ông y sĩ gia đình bảo là
mỗi ngày xơi một quả táo thì ta sẽ chả cần các ông bác sĩ đề
nghị ra ý niệm này nữa. Về rau xà lách xoong thì nam phụ lão ấu
nên xơi nhiều vào, theo tin thống kê của cơ quan CDC (Trung Tâm
Kiểm Soát và Ngăn Ngừa Bệnh Tật), NIH (National Cancer
Institute, Viện Ung Thư Quốc Gia) và ACS (American Cancer
Society, Hội Ung Thư Huê Kỳ) thì vào năm 2007 đã có 202,964 vị
phụ nữ dễ thương được chẩn đoán bị ung thư ví, và đã có 40,598
vị phụ nữ dễ thương giả biệt kiếp nhân sinh. Phe húi cua
testosterone xin đừng tưởng bỡ là phe ta được miễn nhiễm ung thư
ví nhé. Hiện nay số đàn ông bị ung thư ví không nhiều, Mặc dù tỉ
số còn khiêm nhường lắm, chỉ chiếm 1/100 các vụ ung thư ví, bệnh
ung thư ở đàn ông cũng phát triển tương tự như ở phụ nữ vì ý
niệm nam nữ bình quyền, người nam không chịu thua người nữ bao
giờ và bệnh ung thư ví chủ yếu tấn công những người nam dễ
thương ở độ tuổi sồn sồn như trên 60.
Lần đầu tiên một nhà nghiên cứu Mỹ đã quan tâm đến phản ứng của
những người nam mày râu testosterone khi đối diện với căn bệnh
ung thư ví đàn ông, giới nam nhi nhà ta sẽ xanh mặt khi khám phá
ra ở đầu núm ví của mình bị nổi u sao mà ngồ ngộ, xin chớ xem
thường nhé. Loại bệnh ung thư vú phổ biến nhất ở đàn ông xuất
hiện bất thần trong các tuyến ví với những triệu chứng như sau:
một khối u nhỏ không đau trong vú và núm vú hơi chảy nước. các
bạn nam nhi dược khuyên là khi di tắm nhớ kiểm tra núm ví của
mình xem nếu có khối u ngồ ngộ xuất hiện, ở thời buổi heo lỡ
mồm, bò long móng thì giới nam nhi được khuyến khích đi khám
mammogram hằng năm là chuyện thường tình, an toàn cho đời sống.
Okay rồi nhé. Bản phúc trình y khoa Anh quốc cho biết bệnh ung
thư ví ở các ông mày râu dễ thương được điều trị tương tự như ở
phụ nữ dễ thương. Người viết bóp trán suy nghĩ có thể do sự
việc nam nữ bình quyền, đúng không chứ?
Bà Édie Pituskin là nữ y tá ở Viện Ung Thư Cross và sinh viên
thuộc Đại học Alberta (Canada). Bà đã thực hiện nghiên cứu ở 20
người đàn ông dễ thương mắc bệnh ung thư ví tuổi từ 44 đến 85.
Bà đã tìm hiểu điều gì xảy ra trong cuộc sống của họ sau khi
được chẩn đoán bệnh và phản ứng của họ đối với xã hội và người
thân. Phản ứng đầu tiên là sốc. "Đàn ông thường không biết rằng
họ có thể mắc căn bệnh này", bà Pituskin nói. Sau đó là các phản
ứng khác nhau từ những người đàn ông dễ thương vì ngượng ngùng
nên không dám tiết lộ cùng ai đến những người muốn phổ biến cho
mọi người hiểu rõ.
Một người đàn ông đã can đảm quyết định báo động khi loan truyền
nguy cơ ung thư ví ở người nam cho những người cùng phái, thậm
chí đã cởi áo tại nơi làm việc để cho mọi người thấy căn bệnh
của mình. Một người khác cho biết mình cảm thấy hoàn toàn sụp
đổ, không còn ham muốn về tình dục đối với phụ nữ. Đa số khẳng
định rằng không thể bơi nếu không mặc áo thun vì sợ gây sự chú ý
của mọi người.
Với nghiên cứu này, bà Pituskin hy vọng tạo ý thức đối với đàn
ông về căn bệnh này, không những khuyến khích họ đến khám bác
sĩ, mà còn giúp các chuyên gia về y tế có kiến thức đặc biệt về
căn bệnh để có thể chẩn đoán sớm. Quý vị đàn ông nghĩ sao khi
ACS hay ACA ngày nào đó ra khuyến cáo hằng năm vợ chồng nên rũ
nhau đi khám mammogram cho vui chung ? cho an toàn ? Cuộc sống
không thể đoán điều gì sẽ xảy ra kế tiếp.
Lời cuối để tránh những phiền phức của căn bệnh hi hữu ung thư
ví của đàn ông, những khuyến cáo của bà Édie Pituskin của Đại
học Alberta bên Canada được trả lời bởi tờ Telegraph và
Foodconsumer, như tin do giáo sư Graham Packham, cầm đầu nhóm
nghiên cứu từ Đại học Southampton bên Anh quốc khuyến cáo bà con
hãy xơi rau xà lách xoong thường hơn, toa thuốc thiên nhiên màu
nhiệm, vốn rẻ tiền, mà lại dễ nuốt.
Mỗi dịp đầu năm mới, chúng ta cùng nhau làm một điều ước nguyện
mới (New Year's resolution). Năm 2011 này xin các vị nam nhân
mày râu can trường cùng những vị phụ nữ dễ thương hãy cùng nhau
xơi rau xà lách xoong thì căn bệnh ung thư ví chỉ là chuyện nhỏ,
không đáng lo ngại đâu quí vị nhé. Kính chúc tất cả vạn sự an
bình trong cuộc sống.
Việt Hải Los Angeles
* Tham khảo:
Wikipedia, Best Health Magazine, Foodconsumer, Medical News
Today, Telegraph, Science Daily, Tin net từ Việt Nam.
http://www.besthealthmag.ca/blog/post/nutrition-how-eating-watercress-may-help-prevent-cancer-cell-growth
http://www.calgarysun.com/life/healthandfitness/
2010/09/14/15345891.html
http://www.foodconsumer.org/newsite/Nutrition/Food/
watercress_may_fight_breast_cancer_2309100835.html
http://www.sciencedaily.com/releases/2010/09/100914115240.htm
http://www.telegraph.co.uk/health/healthnews/7957663/Watercress-may-help-fight-cancer.html
|
Trang XUÂN 2011- Văn Học Nghệ Thuật
Và Quê Hương
|
|