Mở:
… ? ˜
{ ™
@ …
Các nhà viết sử ngày xưa
rất kiệm lời. Câu chuyện công chúa Huyền Trân chỉ có mấy ḍng
như thế này:
"Năm
Tân Sửu (I301) Thái thượng hoàng Trần Nhân Tông đi sang Chiêm
Thành xem phong cảnh có ước gả công chúa Huyền Trân cho Chế Mân.
Được ít lâu, Chế Mân cho người đưa vàng bạc và sản vật quư hiếm
sang cống và xin cưới. Triều thần có nhiều người không thuận.
Chế Mân lại xin dâng châu Ô và châu Rí làm lễ cưới, bấy giờ vua
Anh Tông mới quyết ư thuận gả. Đến tháng sáu năm Bính Ngọ (1306)
cho công chúa về Chiêm Thành. Chưa được một năm, Chế Mân mất, mà
theo tục Chiêm thành vua chết th́ hậu phải chết theo. Anh Tông
được tin ấy sai Trần Khắc Chung giả mượn tiếng vào thăm để cứu
công chúa. Nhân đó Khắc Chung cùng nàng tư thông trên biển."
Đọc những
ḍng trên tôi cứ trăn trở măi: v́ sao một v́ vua anh minh và
nhân hậu như Trần Nhân Tông lại đem con gái yêu của ḿnh gả bán
cho Chế Mân? Trần Khắc Chung là ai mà sau khi cứu được công chúa
lại cùng nàng tư t́nh trên biển gần cả năm mới về ? Và Huyền
Trân, một trong ba nàng công chúa Việt Nam có số phận nghiệt ngă
(hai nàng kia là Mị Châu và Ngọc Hân) đă đi vào lịch sử như một
người có công lớn sao vẫn bị hậu thế mỉa mai ? !
" Hai châu Ô Rí vuông ngh́n dặm
Một gái Huyền Trân đáng mấy mươi !"
Chính v́
muốn t́m hiểu những vấn nạn nói trên, cùng với ḷng yêu thương
và cả căm giận, tôi viết nên tập sách nhỏ này.
Tôi không có ư viết lại lịch sử, điều
ấy là không thể được. Nước Chiêm bé nhỏ đă không c̣n bên cạnh
một nước Việt hùng mạnh. Sự khôn lanh lọc lơi đă đánh gục sự
chân thật đôi lúc gần như dại khờ!
Quê tôi gần
thành Đồ Bàn. Cái kinh đô đă từng in dấu chân của Huyền Trân qua
bao cuộc biển dâu giờ chỉ c̣n lại một bờ thành cũ bằng đất và
tháp Cánh Tiên. Ngọn tháp đẹp nhất trong các ngọn tháp của xứ
Chămpa, vẫn đứng sừng sững cùng với thời gian. Phải chăng v́ có
bóng dáng của Huyền Trân nên nó vẫn sáng long lanh như một khối
ngọc khổng lồ. Ngọn tháp đẹp đến nỗi dù ở xa tận xứ Trầm Hương
này, tôi vẫn thấy nó chiếu sáng từng đêm. Đó là cái Đẹp đă cứu
rỗi cả một dân tộc.
Với cuốn sách nhỏ này,
trước hết tôi muốn dâng tặng quê hương tôi, một nơi rất vinh
hạnh có được hai người con dâu nổi tiếng là Huyền Trân và Ngọc
Hân.
Tôi cũng xin tặng một người
con dâu khác của đất B́nh Định mà ngẫu nhiên tên nàng là Huyền Chiêu và các con
của nàng.
Sau cùng,
tôi xin tặng những người học tṛ cũ hơn 40 năm trước đă từng
ngồi nghe tôi dông dài chuyện ngàn năm sử lịch.
(Xem tiếp Phần 1)
… ? ˜
{ ™
@ …
Tác giả
Trương
Thanh
Sơn
Trang Văn Học Nghệ Thuật của
Trương Thanh Sơn
