Khủng
Hoảng
Kinh
Tế
2009
Tại
Hoa
Kỳ
Và Trên
Thế
Giới
Nguyễn
Văn
Thành
Thế nào là Suy Thoái hay Khủng Hoảng
Kinh Tế ?
Xin mời độc giả đọc thêm bài viết của cùng tác giả:
Suy Thoái Và Khủng Hoảng Kinh Tế Tại
Hoa Kỳ
(Kinh Tế Hoa Kỳ Nh́n Về Tương Lai)
Tập
hợp
các bài viết
này chỉ
nhằm mục
đích theo sát biến
chuyển
và tŕnh bày càng khách quan càng chính xác càng tốt
cho tập
thể
cộng
đồng
Việt
Nam theo dơi t́nh h́nh kinh tế
tài chánh của
chính chúng ta để
có thể có quyết
định
một cách sáng suốt
cho t́nh trạng
tài chánh của
từng
cá nhân, hay từng
gia đ́nh một.
Kỳ
29:
Như ta đă
biết mỗi khi chỉ số Dow Jones kỹ nghệ trung b́nh của Mỹ tăng
lên th́ giá dầu lại tăng theo làm cho sự hồi phục trở nên
khó khăn.
Thí dụ ngày 22 tháng 9 năm 2009 khi DJIA tăng
51.01 th́ dầu thô tăng $1.84/thùng.
Trong
các bài trước, ta đă nói rơ rằng việc thiết lập một nền độc
lập về năng lượng tức là không cần nhập cảng về dầu hỏa, dầu
thô nữa là một yếu tố quyết định cho nền kinh tế Mỹ Quốc v́
nhập cảng dầu thô kéo theo sự
nhập siêu tức là nhập cảng nhiều hơn là xuất cảng và
làm cho nền kinh tế của Mỹ nợ các nước khác. Ngoài ra dùng
nhiều đồ nhập cảng th́ mắc nợ v́ tiền xuất cảng không đủ
tiền mua từ ngoại quốc, thí dụ như buôn bán với Nhật Bản
nhập siêu, gây ra nợ nần cho Mỹ Quốc.
Khi một quốc gia
nợ nhiều th́ mất chủ quyền kinh
tế, v́ các nước khác có tiền của Mỹ nhân cơ hội nền kinh tế
Mỹ xuống dốc nhảy vào mua rẻ các cổ phần các công ty; và một
khi họ đă nắm được đa số cổ phần th́ công ty Mỹ mất quyền
quyết định. Cụ thể là nước Mỹ tiêu thụ nhiều xe Toyota,
Honda, Nissan, Hundai của Nhật và Hàn Quốc, tất nhiên
chủ nhân ngoại quốc cầm đầu vận mạng công nhân Mỹ và do đó
công nhân Mỹ bị lệ thuộc vào ngoại nhân.
Hiện nay
Mỹ buôn bán với Nhật và Trung Quốc đều
nhập siêu cả làm cho nước
Mỹ bị Trung Quốc nắm giữ gần 2 ngàn tỷ đô-la. Họ dùng số
tiền này chẳng những thao túng nền kinh tế Mỹ Quốc như mua
hăng chế tạo điện toán cá nhân PC của IBM và mua được cả kỹ
thuật chế tạo PC của IBM.
(Lenovo buys IBM's PC unit for $1.25 billion
(Agencies/Chinadaily.com.cn)
Updated: 2004-12-08 10:15
China's largest personal computer maker,
Lenovo Group Ltd., said on Wednesday it is buying control of
IBM's PC-making business for $1.25 billion, capping the U.S.
tech giant's gradual withdrawal from the business it helped
pioneer in 1981.
Lenovo Chairman Liu Chuanzhi (L) and IBM vice-president John
Joyce sign an agreement in Beijing December 8, under which
Lenovo buys IBM's PC unit for US$1.25 billion. [newsphoto]
Trung
Cộng c̣n đem đô-la Mỹ đầu tư tại Phi châu v́ nhân công rẻ để
đầu tư vào các mỏ dầu trên toàn thế giới và ảnh hưởng tới
nền kinh tế nước Mỹ. Cụ thể là năm 2008
nhâp siêu từ Trung Cộng là
266.3 tỷ đô-la Mỹ.
Thống kê việc buôn bán giữa Mỹ và Trung Quốc
US-China Trade
Statistics and China's World Trade Statistics
Table 1: China's Trade
with the United States ($ billion) |
Note:
US exports reported on FOB basis; imports on a general
customs value, CIF basis
Sources: US International Trade Commission, US
Department of Commerce, and US Census Bureau |
|
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
US
Exports |
13.1 |
16.3 |
19.2 |
22.1 |
28.4 |
34.7 |
41.8 |
55.2 |
65.2 |
71.5 |
%
change |
-8 |
24.4 |
18.3 |
15.1 |
28.5 |
22.2 |
20.6 |
32.1 |
18.1 |
9.5 |
US
Imports |
81.8 |
100 |
102.3 |
125.2 |
152.4 |
196.7 |
243.5 |
287.8 |
321.5 |
337.8 |
%
change |
14.9 |
22.3 |
2.2 |
22.4 |
21.7 |
29.1 |
23.8 |
18.2 |
11.7 |
5.1 |
Total |
94.9 |
116.3 |
121.5 |
147.3 |
180.8 |
231.4 |
285.3 |
343 |
386.7 |
409.2 |
%
change |
11 |
22.6 |
21.4 |
21.2 |
22.8 |
28 |
23.3 |
20.2 |
12.7 |
5.8 |
Cán
cân (US Balance) |
-68.7 |
-83.7 |
-83 |
-103.1 |
-124 |
-162 |
-201.6 |
-232.5 |
-256.3 |
-266.3 |
http://www.ft.com/indepth/africachina
Buôn bán với Nhật năm 2008 nhập siêu 72.6 tỷ
đô la Mỹ. Cụ thể là xuất cảng 66.6 tỷ đô la, nhập cảng 139.2
tỷ đô la.
(Trade between the United States and Japan
remained strong in 2008. U.S. exports to Japan reached $66.6
billion in 2008, up from $62.7 billion in 2007. U.S. imports
from Japan totaled $139.2 billion in 2008 ($145.5 billion in
2007).
Với chính sách khuyến khích nhân dân
của chính phủ Mỹ trong suốt 50 năm qua mua nhiều xe hơi đẹp,
nhà rộng quá khả năng của ḿnh, thích dùng đồ ngoại quốc làm
cho cán cân thương mại nhập cảng nhiều, xuất cảng ít cụ thể
là riêng năm 2008 thống kê cho biết Mỹ Quốc đă
nhập siêu khoảng
821 tỷ đô-la là một
phần là do nhập cảng dầu thô để thỏa măn nhu cầu di chuyển
của Mỹ Quốc.
Như vậy muốn tăng trưởng kinh tế th́
đương nhiên phải có nền năng lượng độc lập. Năm 2008 Quốc
hội Hoa Kỳ đă biểu quyết cho phép đào dầu tại 2 bên bờ Thái
B́nh dương và Đại Tây dương của Mỹ, và Tổng thống Bush đă
ban hành. Luật này thật ra là việc băi bỏ
việc cấm đào dầu ở
những vùng đó do Tổng thống Bill Clinton nghe theo các người
kêu là bảo vệ môi sinh đề ra. Tới khi giá dầu lên đến 143 đô-la/thùng
dầu thô th́ Mỹ Quốc đă ban hành luật đào dầu.
Đáng lẽ Luật đă có sẵn, Tổng thống
Obama phải cho đấu thầu để đào dầu ngay ở 2 bên bờ biển Thái
B́nh dương và Đại Tây dương nhưng Tổng thống Obama lại nghe
theo các người kêu la bảo vệ môi sinh cố gắng phát triển
năng lượng xanh tức là năng lượng không phát ra khí thải CO2
bao gồm thủy điện khoảng 9% xử dụng cho điện, điện dùng sức
gió khoảng 1% và dùng ánh sáng mặt trời khoảng 0.04%. Tổng
thống Obama đă đến Trung tâm Sản xuất các Turbine phát điện
bằng sức gió để cố gắng tuyên truyền cho năng lượng xanh và
dự tính tăng 200% năng lượng từ sức gió trong ṿng 3 năm.
Như ta đă biết năng lượng điện dùng sức gió
chỉ 1% mà nếu tăng 2% trong ṿng 3 năm th́ cũng không giải
quyết được vấn đề không nhập cảng dầu thô nữa. Trong khi Mỹ
Quốc mất hàng nhiều trăm ngàn người thất nghiệp mỗi tháng, 3
năm tăng cường có khoảng 80 ngàn công nhân trong kỹ nghệ sản
xuất điện từ sức gió th́ thật là không đáng kể.
Như vậy muốn giải quyết vấn đề năng
lượng là phải đào dầu ở các biển trong phạm vi của Mỹ Quốc
cũng như vào trong nội địa. Vừa rồi hăng dầu BP đă t́m được
mỏ dầu lớn thuộc vịnh
Mễ Tây cơ nhưng thuộc
hải phận Mỹ,
ước đoán chứa khoảng 3 tỷ thùng dầu.
(Further appraisal will be required to
ascertain the volumes of oil present, BP said, but a
spokesman said the find could be bigger than its Kaskida
discovery which has over 3 billion barrels of oil in place.).
http://www.mnn.com/earth-matters/energy/stories/bp-makes-giant-oil-find-in-gulf-of-mexico
Ngoài ra, Mỹ Quốc có sản lượng than đá
nhiều nhất thế giới khoảng 491 tỷ tấn than, do đó phải sử
dụng than đá mệnh danh là than sạch nghĩa là dùng than đá
nhưng giữ không cho CO2 tỏa ra trong không khí
(thí dụ cho xuống đất) để thay thế số dầu nhập cảng cũng như
dùng các xe Hybrid chạy bằng điện và dầu xăng. Các xe này
hiện nay chạy khoảng 40-45 miles/gallon gồm các xe thuộc
hăng Toyota và Honda.
Ngoài ra, xe Ford của Mỹ Quốc chạy thử
được khoảng 85 dặm/gallon, đó là xe Ford Fusion sẽ bán năm
2010.
http://www.fordvehicles.com/cars/fusion/
Các xe chạy bằng điện chỉ cần nạp điện vào xe là chạy được
với kỹ thuật chế cho nhỏ hơn càng ngày càng tiến bộ và có
khả năng cho xe chạy dài hơn thí dụ một lần sạt điện chạy
được 100 dặm (miles), hiện nay một lần chạy th́ đi khoảng 40
- 65 dặm mà
thôi, như vậy sẽ giảm thiểu được số dầu xăng nhập cảng hoặc
đi đến chỗ độc lập về năng lượng. Tài nguyên than đá, khí
thiên nhiên nguyên tử năng nhất là dùng năng lượng nhiệt
hạch (fusion energy) kết hợp nguyên tử nhẹ như Deuterium và
Tritium thành nguyên tử nặng hơn là Helium và số khối lượng
bị mất đi biến thành năng lượng. Kỹ thuật này đang được Mỹ
Quốc và Âu Châu cố gắng kiểm soát và xử dụng trong vài thập
niên tới.
Nay ta xét và tiên đoán lúc nào nền kinh tế
Mỹ
mới có thể ra khỏi suy thoái.
Như ta biết suy thoái kinh tế Mỹ bắt đầu từ
cuối năm 2007, Tổng sản lượng Quốc gia Mỹ Quốc (GDP) càng
ngày càng xuống dốc, thậm chí c̣n có độ tăng trưởng âm nữa,
cụ thể là GDP của Mỹ Quốc tháng 12 năm 2007 là 2.9% đến
tháng giêng năm 2008 xuống 2.1%. Đến tháng 2 năm 2008 th́
xuống 1.4%, tháng 2 năm 2008 xuống c̣n 0.7%, tháng 3 năm
2008 xuống c̣n 0.5%, tháng 5 năm 2008 xuống 0.4%, tháng 7
xuống c̣n 0.2%, tháng 8 xuống c̣n -0.1%.
Tháng 9 năm 2008 xuống c̣n -0.6%, tháng 10
năm 2008 xuống c̣n -1.7%, tháng 11 năm 2008 xuống c̣n -2.9%,
tháng 12 năm 2008 xuống c̣n -4.9, tháng 1 năm 2009 xuống c̣n
-4.9 %, tháng 2 xuống c̣n -5,6%, tháng 3 xuống c̣n -5.9%,
tháng 4 năm xuống c̣n -5.5%, tháng 5 xuống c̣n -4.8%, tháng
6 xuống c̣n -3.8%, tháng 7 xuống c̣n -2.4%, tháng 8 năm 2009
xuống c̣n -0.0%.
Tiên đoán:
Tháng/Năm |
Tăng |
10/2009 |
2.2% |
11/2009 |
2.8% |
12/2009 |
3.0 % |
1/2010 |
2.9% |
2/2010 |
2.6% |
Các nhà kinh tế Mỹ tiên đoán rằng kinh tế Mỹ đă ra khỏi suy
thoái tháng 9 năm 2009 và GDP tháng
9 năm 2009 tăng 0.5. Đó là lời tiên đoán của các nhà
kinh tế Mỹ. Riêng Chủ tịch Quỹ Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED
RESERVE SYSTEM) Ben Bermanke th́ cho rằng trong quư 3 và quư
4, độ tăng trưởng sẽ khoảng từ 3-4%.
Chúng ta hăy chờ xem
các sự kiện này có được chứng minh hay không.
Sự căn cứ vào nền kinh tế phát triển
hay suy thoái phụ thuộc vào 11 điểm sau đây:
1) Phân lời thực sự của
Quỹ Liên bang
(Real Federal Funds rate).
Phân lời của Quỹ Liên bang là phân lời
(rate) của các ngân hàng cho vay lẫn nhau đoản kỳ. Phân lời
thực sự của Quỹ Liên bang là phân lời của các nhà băng cho
vay ngắn hạn trừ đi chỉ số lạm phát.
Thí dụ phân lời của Quỹ liên bang là
0.25%, chỉ số lạm phát là 2% th́ phân lời thực
sự của Quỹ liên bang là
0.25% - 2%=
-1.75%
Khi phân lời này thấp th́ nhiều người muốn
vay lại ít người muốn để dành, điều này khuyến khích đầu tư
và khuyến khích tiêu thụ, thí dụ như hiện nay tiền lời của
các quỹ Liên bang thấp làm ảnh hưởng đến phân lời các nhà
băng CD nhiều nơi c̣n có
2% hoặc 1% mà thôi. Như vậy khi phân lời của Quỹ Liên bang
xuống tới 0 th́ chính sách này gọi là chính sách tiền tệ dễ
dàng tức là khuyến khích đầu tư.
Người ta phỏng định rằng ở cuối kỳ khủng hoảng kinh tế th́
độ tăng trưởng GDP khoảng 3%. Tiền lời thực sự của Quỹ Liên
bang năm 2007 là 2%, tháng 3 năm 2008 là 0.78%, tháng 4 là
0.19%, tháng 5 năm 2008 là -0.2%, tháng 6 là -0.46%, tháng 7
là -0.61%, tháng 8 là -0.46%, tháng 9 là -0.96%, tháng 10
năm là -0.83%, tháng 9 là -1.16%, tháng 12 là -1.52 %, tháng
1 năm 2009 là
-1.67%, tháng 2 là -1.62%, tháng 3 là -1.54%,
tháng 4 là -1.48%, tháng 5 là -1.46%, tháng 6 là -1.44%,
tháng 7 là -1.39%.
Các yếu tố khác sẽ được xét trong bài tới.
Xem tiếp Kỳ
30
Nguyễn
VănThành
4/10/2009
Các Websites tham khảo:
http://www.independent.co.uk/news/business/comment/hamish-mcrae/hamish-mcrae-this-summit-wont-save-the-world-but-at-least-it-has-made-an-important-start-1662934.html
http://finance.yahoo.com/news/Unemployment-soars-to-85-pct-apf-14850511.html
http://www.bls.gov/news.release/empsit.nr0.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/American_Recovery_and_Reinvestment_Act_of_2009
http://www.neighborhoodlink.com/article/Community/
Executive_Summary_2009_Stimulus_Package
http://www.usatoday.com/money/economy/2009-02-13-stimulus-bill_N.htm
http://www.usatoday.com/money/economy/2009-02-13-stimulus-bill_N.htm
http://pepei.pennnet.com/Articles/Article_Display.cfm?Section=ARTCL&
PUBLICATION_ID=6&ARTICLE_ID=352974&C=Depar&dcmp=rss
http://www.newser.com/story/49017/25-people-responsible-for-the-crisis.html
http://hubpages.com/hub/greatdepression
http://2009greatdepression.com/
http://investment-blog.net/a-great-2008-2009-depression/
http://finance.yahoo.com/news/Ford-analyst-sees-big-drop-in-apf-14494222.html
http://finance.yahoo.com/news/Stocks-point-lower-after-Citi-apf-14491743.html
http://investment-blog.net/us-great-2009-2010-depression-is-more-likely-now/
http://www.prisonplanet.com/us-trade-deficit-is-a-significant-cause-of-recession.html
http://finance.yahoo.com/news/Bernanke-economy-suffering-apf-14457588.html
http://www.usa.xorte.com/0,4,Severe-Recession-to-Extend-Through-Mid-2009-Followed-by-Slow-Recovery,8089.html
http://news.yahoo.com/s/ap/20090224/ap_on_bi_ge/bernanke
http://activerain.com/blogsview/270872/Will-2-8-2
http://www.cbc.ca/money/story/2009/01/27/us-housing-prices-.html
http://bea.gov/newsreleases/national/gdp/gdpnewsrelease.htm
http://www.newser.com/story/49017/25-people-responsible-for-the-crisis.html
http://www.guardian.co.uk/business/2009/jan/26/road-ruin-recession-individuals-economy
http://www.usatoday.com/money/economy/2008-11-03-economy-depression-recession_N.htm
http://biz.yahoo.com/ap/090220/na_us_gm_stock.html
http://www.gold-eagle.com/editorials_05/baltin112007.html
http://finance.yahoo.com/tech-ticker/article/188977/Too-Late-to-Sell-Dow-Trades-
Below-7400-Nearing-11-Year-Low?tickers=HPQ,C,BAC,^GSPC,^DJI,^VLA,SPY
http://finance.yahoo.com/news/Why-This-Recession-Seems-cnbc-14354968.html
http://www.thestandard.com/predictions/u-s-recession-ends-2009
http://money.cnn.com/2008/12/03/news/economy/karydakis.recession.fortune/
index.htm?postversion=2008120312
http://www.theloop21.com/news/how-long-will-the-recession-last
http://www.rushmoredrive.com/Editorial/How_Long_Will_the_Recession_Last.aspx?fid=
a3d0644a-fed4-47ee-bc90-14c822cd38fb
http://news.yahoo.com/s/ap/20090214/ap_on_go_pr_wh/stimulus_stakes
www.ninh-hoa.com |